افزایش بودجه صداوسیما سیاسی است | دولت نمی‌تواند ۵۰۰هزار میلیارد درآمدزایی کند

فصل بودجه فرارسیده و باز مثل سال‌های گذشته، حاشیه‌های خود را در پی داشت. چندسالی است که بودجه‌هایی که دولت‌ها ارائه می‌دهند با حاشیه‌های زیادی روبرو است. حاشیه‌هایی که منجر به تورم بالا و کسری شدید می‌شود. این بار هم مجلس بدون هماهنگی با دولت ۵۰۰هزار میلیارد تومان به بودجه اضافه کرده است. پرسش اصلی که مطرح می‌شود این است که آیا مجلس این اقدام را با مشورت مرکز پژوهش‌ها و کارشناسان دارای صلاحیت انجام داده است؟

«کامران ندری»، تحلیلگر اقتصادی در گفتگو با رونامه اینترنتی «فراز»، با اشاره به اینکه مجلس ۵۰۰ هزار میلیارد تومان به بودجه ۱۴۰۳ اضافه کرده است، گفت: «اگر درآمد‌های لازم برای تامین این هزینه‌ها را ندیده باشند از دو حالت خارج نیست. دولت نمی‌تواند این هزینه‌ها را در سال آینده انجام بدهد به دلیل اینکه نتوانسته درآمد کسب کند یا دولت مجبور می‌شود از طرق راه‌های نامناسب کسب درآمد کند که نامناسب‌ترین روش هم پولی کردن این هزینه هاست. یعنی با چاپ پول این هزینه‌ها را تامین کند. البته دولت هیچ الزامی ندارد بخواهد زیر بار این هزینه برود وقتی درآمد کافی ندارد».

وی ادامه داد: «به هر حال مجلس اگر این هزینه‌ها را ضروری دانسته باید منبع درآمدی لازم را در بودجه در نظر گرفته باشد که اگر دولت توانست این درآمد را کسب کند این هزینه‌ها را انجام می‌دهد و اگر نتوانست، طبیعتا صرف این هزینه‌ها سخت و دشوار خواهد بود».

نمایندگان مجلس، معنی ۵۰۰هزار میلیارد را نمی‌دانند؟

ندری اضافه کرد: «مجلس هم مثل دولت باید درباره این هزینه‌ها یک کار کارشناسی انجام داده باشد. مجلس هم یک مرکز پژوهش‌ها دارد که در این رابطه حتما مشاوره‌های لازم را به نمایندگان می‌دهد و همان گونه که دولت ادعا می‌کند که تصمیماتش کارشناسی است. مبنا را براین می‌گذاریم، تصمیماتی که در مجلس هم گرفته شده تصمیمات کارشناسی است و نمایندگان مجلس هم قاعدتا می‌فهمند معنی ۵۰۰ هزار میلیارد اضافه کردن به بودجه دولت بدون در نظر گرفتن منابع درآمدی چقدر می‌تواند به اقتصاد اسیب بزند و چقدر می‌تواند به بالا رفتن تورم و نقدینگی کمک کند».

او تصریح کرد: «برخی از نمایندگانی که در کمیسیون تلفیق هستند که نمایندگان باسابقه‌ای هستند و سابقه حضورشان در مجلس حتی بیشتر از یکی، دو دوره دیده می‌شود. بنابراین، به احتمال زیاد آن‌ها هم متوجه این موضوع هستند که نباید بودجه دولت را اینگونه افزایش داد با توجه به اینکه چندین سال است با مساله کسری بودجه مواجهیم و می‌دانیم منابع درآمدی کافی نداریم. همچنین می‌دانیم این کسری بودجه ممکن است منجر به تورم بیشتر در اقتصاد باشد. به نظر من، نمایندگان مجلس این موارد را می‌دانند و باید با دولت تعامل کنند. احتمالا نمایندگان به تصمیمی که گرفته اند واقف هستند و می‌دانند کسری بودجه یعنی چه و اگر کسری بودجه پولی شود چه تبعاتی در پی دارد. نمایندگان مردم می‌دانند در حال حاضر تورم بالاست و نباید کاری کرد که این تورم در سال‌های آینده افزایش یابد، چون به اندازه کافی به اقتصاد و معیشت مردم صدمه و لطمه زده است».

افزایش بودجه صداوسیما سیاسی است؟

ندری با اشاره به افزایش چشمگیر بودجه صدا و سیما گفت: افزایش بودجه صدا و سیما خیلی ضرورت ندارد و شاید یک مساله سیاسی است. دولت هم همیشه می‌تواند بگوید درآمد کافی را نداشتم و می‌توانم یک بخشی از این هزینه را تامین کنم. به هر حال این طور نیست که دست دولت کامل بسته باشد و مجبور باشد برای تامین این هزینه‌ها حتما پول چاپ کند. دولت می‌گوید تلاش خودم را برای تامین منابع درآمدی لازم کرده ام اگر به نتیجه رسید و درآمد‌ها حاصل شد، هزینه‌ها را پرداخت می‌کنم».

وی ادامه داد: «دولت در رابطه با دستمزد‌ها دستش بسته است و هر میزان افزایشی که نمایندگان مجلس در دستمزد‌ها ایجاد کنند دولت نمی‌تواند اجرایی کند. ولی در خصوص افزایش بودجه صدا وسیما می‌تواند بگوید بودجه صدا و سیما را دو سوم یا سه چهارم آن را تخصیص می‌دهم بقیه را بعدا انجام می‌دهم. ولی در رابطه با حقوق و دستمزد‌ها قراردادی است که ابتدای سال بین کارفرما و کارمندان بسته می‌شود و به هر شکلی که شده دولت باید این بودجه را تامین کند. باز هم دست دولت مطلق بسته نیست و یک جا‌هایی هزینه‌های غیرضروری زیاد دارد که جالب است خود دولتی‌ها این هزینه‌های غیر ضروری را می‌داند و می‌توانند از یک جا‌هایی صرفه جویی کنند و حقوق و دستمزد‌ها را پرداخت کنند».

ندری در پایان خاطرنشان کرد: «در بحث حقوق و دستمزد‌ها دولت کوتاهی و کم کاری کرده است. دولت می‌توانست هزینه‌های غیرضروری را تقلیل بدهد و در عوض سعی می‌کرد تا حدودی این افزایش هزینه‌ها که بر اثر تورم برای کارمندان به وجود آمده و چندین سال پیاپی که دولت در جهت ترمیم این حقوق و دستمزد‌ها کاری انجام نداده باید به نحوی جبران می‌کردو این دو درصد افزایش تصمیم درستی بود که مجلس گرفته است».