حداقل دستمزد برای زنده ماندن ۲۴ میلیون تومان؛ پیشنهاد دولت، ۱۰ میلیون!

با نزدیک‌شدن به روزهای پایانی سال، بحث افزایش حداقل دستمزد کارگران نیز داغ تر می‌شود. تصمیمی که از خلال جلسات متعدد، در نهایت با اعلام شورای عالی کار نهایی می‌شود. ماجرا اما به این سادگی نیست. فرایند تعیین حداقل دستمزد در سال گذشته را به یاد بیاورید. بحث‌ها بر سر میزان افزایش دستمزد تا هفته‌ی انتهایی سال گذشته و حتی تا روزهای ابتدایی سال ادامه داشت. نماینده‌ کاگری، حداقل سبد معیشت برای خانوار ۳/۴ نفری را ۱۸ میلیون تومان پیشنهاد کرده بود اما دولت و نماینده کارفرماها زیر بار نمی‌رفتند. در نهایت، حداقل دستمزد کارگران، با اختلاف ۱۰ میلیون تومانی، حدود ۸ میلیون تومان تعیین شد.

سبد معیشتی، حداقل ورودی مورد نیاز برای یک خانوار متوسط ۳/۴ نفری است که برای تامین حداقل‌های زندگی و به عبارتی، برای زنده‌ماندن نیاز دارد. رقم این سبد، با د رنظر گرفتن تورم سالانه تعیین می‌شود. به این معنی که اگر افزایش حداقل دستمزد، دست‌کم به میزان تورم هر سال نباشد، کارگران و حداقلی‌بگیرها محکپم به فقیرتر شدن نسبت به سال قبل خواهند بود.

واضح‌ترین تاثیر سیاست‌های تعیین دستمزد در سال‌های اخیر، افزایش خط فقر، کوچک‌تر شدن طبقه متوسط و سقوط طبقات به زیر خط فقر بوده است. طبق آمار بانک جهانی، تعداد ایرانی‌های زیر خط فقر، از سال ۲۰۱۱ تا سال ۲۰۲۱، از حدود ۲۰ درصد جمعیت به بیش از ۲۸/۱ درصد جمعیت ایران رسیده است. یعنی در طی یک دهه، تعداد جمعیت زیر حط فقر در ایران در حدود یک دهه، با افزایش ۶.۵ میلیون نفری، به حدود ۲۴ میلیون نفر رسیده است.

شنیده‌های خبرنگار فراز و اظهارات ضد و نقیض مقامات دولتی حاکی از این است که درِ افزایش حداقل دستمزد برای سال آینده، بر پاشنه‌ی سال گذشته خواهد چرخید و بعید است که رقم نهایی، با تورم سالانه همخوانی داشته و کفاف تامین حداقل‌های معیشتی کارگران را بدهد.

روزنامه اینترنتی فراز در این باره با «حسن صادقی»، حسن صادقی قائم‌مقام خانه کارگر و رییس اتحادیه پیشکسوتان جامعه کارگری گفت‌وگو کرده‌است.

حسن صادقی با اشاره به این که جلسات تعیین حداقل دستمزد در حال برگزاری است، گفت: «ما به عنوان یک تشکیلات کارگری، سبد معیشتی سال جدید را استخراج کرده‌ایم. چند کارشناس در حوزه دستمزد را نیز برای تعیین سبد معیشتی کارگران مامور کرده‌ایم. اما ملاک، سبدی که ما تعیین می‌کنیم نیست. سبد استخراج‌شده از ناحیه شورای عالی کار باید مطرح باشد. این شورا ظاهرا کمیته‌ای را برای رسیدگی به این موضوع در نظر گرفته و از آقای مهندس «محسنی کبیر»، نماینده ما نیز خواسته در این کمیسیون حاضر باشد. تا امروز حدود ۳ جلسه برگزار شده، اما ظاهرا از هفته آینده به صورت تخصصی و کاربردی دنبال خواهد شد».

او در ادامه گفت: «ما سبد معیشتی مورد نیاز برای یک خانوار ۳.۳ نفری را بر اساس متوسط کل کشور حدود ۲۴ میلیون تومان تعیین کرده‌ایم. این سبد با گرفتن آمار و ارقام از چهار استان استخراج شده است».

رییس اتحادیه پیشکسوتان جامعه کارگری اضافه کرد: «نظر نماینده‌های کارفرمایان و دولت، قطعا به این عدد نزدیک نیست. معاون اول رییس جمهوری اعلام می‌کند که دستمزد بازنشستگان حداقلی‌بگیر در سال آینده نباید کمتر از ۱۰ میلیون تومان باشد. بعد تکذیب می‌کنند که دریافتی حداقلی‌بگیران دولتی باید ۹۰درصد شاغالان دولتی باشد. این نشان می‌دهد که نظر دولت با نظر ما متفاوت است و یک اختلاف ۱۴ میلیون تومانی بین سبد معیشتی ما و نظر دولت وجود دارد. یقین داشته باشید که در روی پاشنه سال گذشته خواهد چرخید».

صادقی در پایان تاکید کرد: «وقتی مجلس، بدون توجه به موضوع تخصصی تورم، ۲۰ درصد افزایش حقوق در نظر می‌گیرد، همین به مبنای افزایش دستمزد در سال آینده تبدیل می‌شود. مطمئنا دولت نیز قطار دستمزد را روی ریل‌گذاری مجلس هدایت خواهد کرد و همین منتج به نارضایتی خواهد شد. حتی اگر شورای عالی کار گفته‌های معاون اول رییس جمهوری را نیز ملاک تصمیم‌گیری قرار دهند، با سبد حداقلی که که مجموعه تشکیلات کارگری استخراج کرده‌اند، اختلاف بسیار زیادی خواهد داشت».