ارائه آیین نامه واردات خودرو فقط برای بقای وزیر صمت است

امیرحسین کاکایی کارشناس خودرو در گفتگو با  فراز، در خصوص ابلاغ آیین نامه واردات خودرو گفت: نکته ای را عنوان کنم، ما در حال حاضر هیچ کمبود قانونی برای واردات خودرو نداشتیم و تنها مشکل اصلی که باعث شده بود واردات خودرو انجام نشود کمبود ارز و دستور بانک مرکزی بود. یعنی در ۴ سال گذشته وزارت صنایع نبود که جلوی واردات را می گرفت بلکه بانک مرکزی این اقدام را انجام می‌داد.

او ادامه داد: در بند اول آیین نامه گفته شده بانک مرکزی تعیین کننده است و عملا این قانون یک کار اضافه است. تنها اصل اساسی آن که نسبت به گذشته فرق کرده این است که قبلا زیر ۴۰ هزار دلار  و با موتور ۲ هزار سی سی به پایین باید وارد شود ولی الان گفته‌اند زیر ۲۰ هزار دلار باشد که خیلی فرق اساسی نکرده است. همچنین به خودروهای ۱۰ هزار دلاری و تشویق به آن اشاره کردند که معلوم نیست چگونه می‌خواهند تشویق کنند. فلذا آیین نامه همچنان ناقص است.

این استاد دانشگاه تصریح کرد: به نظر من، با این وضعیت و صحبت هایی مختلفی که گفته می شود آیین نامه‌ای استخراج نشده است. در حال حاضر معلوم نیست که تعرفه قرار است چگونه باشد و از آن طرف هم متاسفانه این بحث را مطرح کردند که می توانند از زیر بار بحث اسقاط خودرو هم در بروند. در مجموع روح این آیین نامه به شدت به نفع واردات است. دولت و وزرات صمت رسما اعلام کردند ما می خواهیم به هر قیمتی که شده خودرو وارد کنیم و به هر قیمتی که شده صنعت را زمین بزنیم.

کاکایی بیان کرد: وزیر صمت چند وقت پیش عنوان کردند که می خواهیم تعرفه واردات را ۱۰ درصد کنیم و بعد آقای معاون وزیر گفتند ۱۰ درصد را می خواهیم ۲۰ درصد کنیم. همچنین روز جمعه عنوان کردند واردات از نیمه دوم ۱۴۰۲ اتفاق می افتد. باتوجه به این صحبت ها باید نتیجه گرفت آیین نامه ایی که بیرون اماده است اصولی نیست و الکی است. به دلیل اینکه تعرفه امسال تکلیفش روشن است و تعرفه را وزارت صمت به تنهایی نمی تواند عوض کند و یک مکانیزمی دارد که اول هر سال اعلام می شود. آقای وزیر هم اعلام کردند که می خواهند این تعرفه را به شدت پایین آورند. ولی این در حالی که تعرفه مؤثر برای کل صنعت یعنی برای قطعه سازی و صنعت خودرو بالای ۲۰ درصد است که با هم تناقض دارد. همچنین از آن طرف نیز خود دولت دارد از صنعت مالیات سنگینی می گیرد.

این کارشناس افزود: هدف دولت بقای آقای وزیر صمت است. آقای وزیر روز اولی که آمده بود یک برنامه سنگین برای تولید ارائه داده و گفته بود تا پایان سال ۱۴۰۰ یک میلیون و ۳۵۰ هزار تا تولید می کنم و در پایان ۱۴۰۱ یک میلیون و ۶۰۰ هزار تا تولید می کنم و ۱ میلیون خودرو صادر می کنم. ایشان یک مقدار جلو رفت و وکلا ایشان را به یک نوعی استیضاح کردند و یک دفعه همه چیز عوض شد. لذا خود وکلا یک قانونی را درست کردند که اصل آن غلط بود که واردات باید انجام شود و در سال پشتیبانی از تولید و مانع زدایی از تولید، آیین نامه واردات خودرو را راه انداختند که یک فاجعه سیاست گذاری توسط وکلای مجلس بود.

کاکایی ادامه داد: این نکته را نیز اشاره کنم، وکلای مجلس فکر می کردند برجام درست می‌شود چون اگر برجام درست شود واردات خود به خود آزاد می شود و اصلا احتیاج به قانون ندارد. این‌ها می‌خواستند بگویند ما دنبال این هستیم که بازار را رقابتی کنیم یعنی سیاسیون دارند این کار را می کنند و از شب عید به وزیر فشار آوردند که تو چرا جلوی واردات را گرفته‌اید؟ الان هم وزیر این آیین نامه را بیرون داده که بگوید من جلوی آیین نامه را نگرفتم.

این استاد دانشگاه در پاسخ به این پرسش، وضعیت بازارهای خودروهای چینی در صورت واردات خودرو چگونه می شود؟ گفت: هیچ اتفاقی نمی افتد، الان هم در این ۶ ماه گذشته آقای وزیر نتوانست به وعده‌های تولیدی‌اش برسد چون ایشان برنامه درستی نداشت و برای همین خودروسازها به شدت دنبال واردات سی کی دی هستند تا بتوانند تیراژ تولید را به ظاهر بالا ببرند. در حال حاضر متاسفانه کل برنامه آقای وزیر روی واردات خودرو و واردات سی کی دی تمرکز دارد. این چیزهایی هم که شما به عنوان نمایشگاه و .. می بینید هیچ عمقی ندارد. شما بروید و بررسی کنید که میزان ارزبری خودرو نسبت به پارسال چقدر تغییر کرده است و چه کار عمیقی انجام داده‌اند؟ به نظر من، مجلس است که دارد اشتباه می کند ولی آقای وزیر هم برای اینکه جواب مجلس را بدهد یک آیین نامه نوشته که این آیین نامه سر تا پا ابهام است.

 این کارشناس تصریح کرد: چه کسی می خواهد خودرو وارد کند؟ آقای وزیر یا وزارتخانه می خواهند وارد کنند؟ آیا آنها مجاز هستند که چنین کاری کنند؟ مگر گندم است که بروند و وارد کنند؟ مگر خودرو را وزارت خانه باید وارد کند؟ وزارت خانه می تواند تشویق کند یا می تواند محدودیت ایجاد کند. لذا شما به راحتی می توانید از ظاهر آیین نامه واردات خودرو متوجه شوید که در حقیقت وزیر و تیمش یک انجام وظیفه‌ای را انجام داده‌اند برای اینکه بگوید ما تکلیفمان را انجام دادیم و طبق معمول بانک مرکزی می گوید من ارز ندارم و شما نمی توانید واردات انجام دهید.

کاکایی در پایان خاطرنشان کرد: در همین آیین نامه محدود هم که منطبق با قانونی که وکلای مجلس گذاشتند شما یک رانت و انحصار را مشاهده می کنید. اولا، تعداد این خودروها که محدود است. دوما، اگر تعداد آن هم نامحدود بود چه کسی می توانست وارد کند؟ مثلا کسی که دارد فرش صادر می کند می تواند وارد کند، حالا در قانون نوشته که خودروساز! ولی واقعیت این است که رانتی و انحصاری است یعنی شما با بازار رقابتی رو به رو نمی شوید و تنها اتفاقی که می افتد این است که قیمت‌ جنس‌های خارجی یک مقدار شکسته می شود.