تاثیرات جهانی انتخابات ۲۰۲۴ آمریکا؛ از واشنگتن تا غزه و تهران

انتخابات آمریکا در میان افکار عمومی در ایران، همواره با حساسیت بالایی دنبال شده و مردم کشورمان، گاهی و تا حدی هم‌تراز با انتخابات ریاست جمهوری در داخل، تحولات مربوط به آن را دنبال می‌کنند. علت این میزان توجه و حساسیت را در چه مولفه‌ای باید فهم کرد؟

یک سری علل ساختاری وجود دارد که به تبع آن، پیشرفت سطح تکنولوژی‌های ارتباطی در جهان چنین حساسیتی را مورد تاثیر قرار داده و از علل دیگر آن می‌توان به ساختار سیاسی ایالات متحده اشاره کرد. طبعا منطقه ما نیز همواره درگیر کشاکش بحران‌های متعدد و پی در پی بوده و اختلافات بین تهران و واشنگتن و تحریم‌های آمریکا علیه ایران به حساسیت‌ها در این حوزه دامن زده است. دلایل مختلف دست به دست هم داده و این احساس و تلقی را در مردم ایران ایجاد کرده که هرگونه تغییری در عاملیت و ساختار سیاسی آمریکا می‌تواند نقش تاثیرگذاری را در داخل کشور نیز ایجاد کند.

با توجه به داغ‌تر شدن فضای کارزار رقابت‌های انتخاباتی در آمریکا، کدام‌یک از کاندیدا‌های حاضر در این رقابت را در وهله کنونی با اقبال بیشتری در میان افکار عمومی ایالات متحده مواجه می‌دانید؟

در حال حاضر به نظر می‌رسد که دونالد ترامپ، صدای اقلیت‌هایی است که تصور دارند که نقطه توازن شرایط به سود آن‌ها نیست. از سوی مقابل نیز با شهروندانی مواجه هستیم که اغلب در مناطق ساحلی آمریکا و حتی شهرهای بزرگ‌تر ساکنند. الان در نظرسنجی‌ها، دونالدترامپ از جو بایدن پیشی گرفته و اگر، فرضا دو ماه پیش انتخابات آمریکا برگزار می‌شد، قطعا جمهوری‌خواهان برنده این دوره از این رقابت بودند. اما این به نظر می‌رسد که در نظرسنجی‌های جدید، این فاصله در حال کم شدن است.

اینگونه که تیم بایدن در انتخابات پیش رو هدفگذاری کرده، بر جمعیت‌های خاکستری متمرکز شده و به نظر می‌رسد که اقبال ترامپ در جذب این پایگاه رای چندان کافی نبوده است. با این همه، تصور می‌کنم که تا سه ماه آینده شاهد روشن‌تر شدن فضای رقابتی در کارزار پیش از انتخابات نوامبر خواهیم بود.

در دوره حضور بایدن در کاخ سفید، مدام شاهد برخی نقاط ضعف ناشی از کهولت سن از سوی رئیس جمهور آمریکا بودیم که هم دموکرات‌ها-با پیشنهاد جایگزینی چهره‌هایی نظیر هریس به جای بایدن-و هم جمهوری‌خواهان با هجمه علیه این رئیس جمهور از اردوگاه رقیب، زمزمه عدم توانایی او برای حضور مجدد در راس کابینه دولت ایالات متحده را مطرح کرده‌اند. این مسئله را تا چه میزان در انتخابات آتی تاثیرگذار یا حتی تعیین‌کننده می‌دانید؟

این چالش وضعیت جسمانی تا حدودی به زیان بایدن است، اما نباید این نکته را هم در نظر داشت که هر دو رقیب از سن بالایی برخوردارند و هر دو مورد انتقاد جامعه عمومی آمریکا-از جمله رای‌دهندگان خودشان-هستند. در هر حال، مسائل اصلی انتخابات آمریکا، جنبه‌های شخصی و وضعیت جسمانی کاندیدا‌ها نیست، گرچه همانگونه که گفتم، نمی‌توانیم آن را کاملا بی‌اهمیت تلقی کنیم.

این مسئله اصلی از نظر شما چیست؟

به نظر من، مسئله اصلی در حال حاضر در میان جامعه و پایگاه رای دموکرات‌ها، مسئله دموکراسی بوده و در میان حامیان جمهوری‌خواهان، مسائلی، چون ماجرای مهاجرین و چالش‌های پیرامون این مسئله است. در این بین، مسئله امنیت ملی در ایالات متحده، شاید پس از چند دهه دوباره در حال بازگشت به عنوان مسئله اصلی انتخابات بوده است.

گذاره‌های اقتصادی چه نقش و تاثیری در رقابت‌های انتخاباتی در جامعه آمریکا داشته است؟

در حال حاضر، این برداشت تقریبا در میان صاحبنظران وجود دارد که احساس رای‌دهندگان به بایدن و ترامپ به امنیت اقتصادی، بسته به اینکه چه کسی رئیس جمهور باشد، تغییر می‌کند. در عین حال، برای حل و فصل چالش‌های اقتصادی ناشی از بحران کرونا و جنگ اوکراین، موج مهاجرت به آمریکا افزایش پیدا کرده و دموکرات‌ها علاقمند به باز گذاشتن دروازه‌های ورود به ایالات متحده برای مهاجرین هستند. به عنوان نمونه در طول چهار سال گذشته، بالغ بر چهار دهم درصد رشد اقتصاد آمریکا به صورت میانگین، مرهون فعالیت‌های مهاجرین غیرقانونی در این کشور بوده است. در این بین، البته نباید از تنش‌های فرهنگی ناشی از ورود جمعیت تازه وارد نیز به سادگی عبور کرد.

مسئله خاورمیانه را با توجه به تشدید بحران‌های کنونی در آن را تا چه میزان صاحب نقش در رقابت‎‌‎های انتخاباتی آمریکا می‌دانید؟

حتما این مهم، نقش قابل اعتنایی در رقابت‌های انتخاباتی آمریکا خواهد داشت. تا جایی که می‌توان گفت که به عنوان نمونه، جنگ غزه تعداد دموکرات‌های رای‌دهنده به بایدن را نیز به اندازه‌ای دستکاری کرده است! انتخابات آمریکا در ۲۰۲۴ به این معنی، بیشتر تحت تاثیر مسائل امنیت ملی خواهد بود تا مسائل اقتصادی.

بر فرض انتخاب رئیس‌جمهور جمهوری‌خواه از سوی مردم آمریکا در آبان‌ماه سال جاری و با توجه به بر سر کار بودن دولتی با مختصات دولت ابراهیم رئیسی در ایران، دامنه تاثیرات اقتصادی این انتخاب بر اقتصاد کشورمان را در دوره پساترامپ چگونه ارزیابی می‌کنید؟

سیاست بایدن در دوره کنونی در نهایت تفاوت چندانی با سیاست دونالد ترامپ در قبال ایران نکرد. بخصوص از زمانی که رابرت مالی جابجا شده و جایگزین او، مسئولیت تعاملات با واسطه با تهران را بر عهده گرفت. بنابراین، سیاست دموکرات‌ها و جمهوری‌خواهان به نظر می‌رسد که تفاوت فاحشی در مورد ایران و مشخصا در حوزه تحریم‌ها نخواهد کرد. احتمال اینکه فشار تحریم‌ها بر ایران پس از انتخابات ریاست جمهوری آمریکا و حتی در صورت انتخاب مجدد بایدن بیشتر شود نیز بالاست.