چندی پیش وزیر ارشاد در اخبار شبکه چهار اظهار کرد که میخواهد به اهالی هنر وام با بهره چهار درصد بدهد! احتمالا وزیر محترم از یاد برده اند، اکثر کسانی که در حوزه هنر و رسانه کار می کنند، حقوق ثابتی ندارند تا اقساط وام را پرداخت کنند، بماند که خاطره تلخ خلفِ وعده در پرداخت وام های گذشته چون وامِ کرونا، هنوز در حافظه شان باقی مانده است. عیبی ندارد، می گذاریم پای مشغله شان! از سوی دیگر در اعطای وام از سوی صندوق هنر، همیشه نیازمندان عرصه هنر و رسانه، سرشان بی کلاه مانده است. به طور مثال در همین حوزه رسانه، همیشه حمایت های مالی به جیب مدیران مسوولِ طیفِ متبوع حضرات ریخته شده و خبرنگاران و روزنامه نگاران هنوز هم باید امنیت شغلی را به خواب ببینند! یا در عرصه سینما، حمایت های بازوهای دولتی سینما چون فارابی و ... تنها به جیب متمولان این عرصه، یعنی تهیه کنندگان رفته و اهالی گرفتار و ندار سینما از آن محروم بوده و هستند.
جامعه هدف وام ها؛ از ما بهترانِ سینمایی!
در این مجال، برای بند فوق مصداق خواهیم آورد. چندی پیش، حمیدرضا جعفریان، رییس سازمان سینمایی حوزه هنری، اظهار کرد در سالهای اخیر صندوق نوآوری، حمایتهایی در قالب وام و تسهیلات از سامانههای مختلف در حوزه اقتصاد دیجیتال آغاز کرده که یکی از دریافت کنندههای این وام، یکی از سامانههای ویدیوی نمایش خانگی است که حدود ۶۶ میلیارد تومان از نیمه سال ۹۸ تا آخر سال ۹۹ تسهیلات گرفته است! اما سوال اینجاست، مگر این سامانه ها از طریق نمایش سریال، کم پول در می آورند که برایشان چنین لقمه های چرب و نرمی هم گرفته می شود؟ همتای این سامانه ها چون «فیلیمو» و «نماوا» با درآمدی که دارند باید خودشان به همه وام دهند، نه اینکه بگیرند! عجیب آنکه این سامانه مجهول زمانی شایسته دریافت این وام سنگین شده که سینماداران و سینماگران در بدترین شرایط زندگی و کاری خود به سر می بردند و می برند!
وام های کرونایی به کجا رسید؟
وام ها با بهره ۴ درصد بودند یا ۱۴ درصد مشخص نیست اما برای همان باید هفت خوان رستم را طی می کردید. اگر در موتورهای جستجوگر خود کلید واژه های وام، کرونا و هنرمندان را دنبال کنید به ارقام نجومی خواهید رسید؛ مثل پرداخت ۲ هزار میلیارد تومان وام به سینماگران! بهتر است وزارت جلیله ارشاد پیش از قول وام های تازه اعلام کند، تاکنون وام ها به چه کسانی پرداخت شد؟ اصلا کدام وام؟ کدام سینماگران؟ چرا بدنه سینما جزو این سینماگران نبودند؟ شنیده های «فراز» حاکی از آن است که برخی از سینماگران برای دریافت این وام ها، بیش از ٨ ماه در نوبت بودند و از آن ها سه ضامن دولتی هم درخواست شده است.
تئاتری ها هنوز در صف وام؟!
اهالی سینما که در بندهای بالا به آن ها اشاره کردیم تنها بخشی از خانواده گسترده هنری در ایران را شامل می شود که از احقاق حقِ خود جا ماندند. بعد از شروع دوران کرونا راههای مختلفی برای حمایت از تئاتریها که شغلشان تعطیل شده بود نیز مطرح شد که یکی از آن ها دریافت وام از طریق ثبتنام در سامانه مشاغل آسیبدیده از کرونا بود. اما به فاصله اندکی معلوم شد دریافت این وام منوط به طی کردن هفت خان رستم است . شاید آن چه بیش از همه، هنرمندان تئاتر را در طی کردن این مراحل آزار داد، این بود که عزت نفس آنان کمتر مورد توجه قرار گرفت ؛ وقتی که برای دریافت یک مبلغ ناچیز ، درگیر پیچ و خم اداری شدند؛ ماجرایی که از طرح وزارت تعاون به پشتیبانی وزارت ارشاد آغاز شد و در سایتی که این وزارتخانه برای ارائه تسهیلات به مشاغل آسیب دیده از کرونا در نظر گرفته بود، ابعاد تازه ای به خود گرفت؛ از شناسایی نشدن کد ملی متقاضیان تا تطابق نداشتن کد ملی و شماره تلفن همراه تا سوالات عجیبی چون میزان درآمد ماهیانه که احتمالا از نداشتن یک شیوه نامه متقن حکایت داشت. نکته دیگر این جاست که برای این وام ها، مبالغِ ۶، ۱۲ و ۱۶ میلیون تومان در نظر گرفته شده بود! مبالغی که با توجه به بیمه بودن یا نبودن فرد متقاضی بین ۶ و ۱۶ در نوسان بود. فارغ از مبلغ ناچیزی که بیشتر از جبران خسارت شبیه به شوخی است، مساله باز پرداخت این وام ها آن هم برای حوزه ای چون تئاتر است که اهالی آن نزدیک دو سال است کاملا در وضعیت راکدِ مالی قرار دارند؛ بازپرداخت این وام ها از ۱۲ تا ۲۰ درصد سود در نوسان است که باید طی دو سال پرداخت شود؛ مثلا برای وام ۱۶ میلیون تومانی باید ماهی ۸۰۰ هزار تومان پرداخته شود، حال معضل ضامن و سفته و جریمه های ۲۴ درصدی در صورت تعویق در زمان بازپرداخت به جای خود. حال سوال این جاست که از وزارت تعاون تا وزارت ارشاد، آیا واقعا برای تعبیه تسهیلات، در شغل، شیوه و میزان درآمد و همچنین درصد ضرر، برآوردی صورت نگرفته و هنوز هم نباید بگیرد؟! آن گونه که ایسنا در گزارشی نوشته، به نظر می رسد بانکها اصلا توجیه نشدهاند و بانک مرکزی هم، دیگر بانکها را تامین اعتبار نکرده و بانکها باید از اعتبارات خودشان این وام را می پرداختند. به همین دلیل حتی میزان اقساط وام، از سوی بانکهای مختلف، متفاوت است و به انصاف هر بانک بستگی دارد. از طرف دیگر، ساز و کاری که سامانه نام برده گذاشته، برای کسانی است که باید در استخدام جایی باشند در صورتی که شغل تئاتریها به عنوان شغل آزاد و خویش فرما محسوب میشوند. پس آقای وزیر! بیمه، شغل، امنیت شغلی، حقوق بازنشستگی و اساسا صاحبان حق را دریابید تا دیگر نیازی به وام های با بهره و بی بهره نباشد!
ویدیو:
سرنوشت دختر علوم تحقیقات
در دارالخلافه با بهزاد یعقوبی
مرز حریم خصوصی و عرصه عمومی کجاست؟