چرا دولت وعده کالابرگ الکترونیکی را فراموش کرد؟

قدرت الله امام وردی تحلیلگر اقتصادی در گفتگو با فراز، درباره توزیع کالابرگ گفت: اینکه چرا به تاخیر افتاد یا اینکه قرار بود از اردیبهشت ماه که یارانه‌ها داده شد از ماه بعدش یعنی در خرداد ماه این کالابرگ‌ها صادر شوند و در اختیار مردم قرار گیرد، واقعیت این است که مشکل این دولت بی برنامه‌گی است. همینطور از روی استیصال تصمیم گرفته است و هر لحظه تصمیم می گیرند که یک کاری انجام شود یا نشود بدون اینکه قبلا زیرساخت‌هایش را چیده باشند و یا هزینه‌های لازم برای ایجاد این زیرساخت‌ها را قبلا دیده باشند.

او ادامه داد: متاسفانه مشکل این دولت نداشتن برنامه ست که ناشی از این داستان بوده است. همچنین افزایش چندین برابری یارانه‌ها به واسطه آن شعارهایی که مطرح کرده بودند، یارانه ۵۰۰ تومانی واریز می کنیم. به نظر من، به این دلیل بود که می خواستند زیاده کاری کنند و در آن گیر کردند. یعنی زمانی که این‌ها آن ساختار را مطرح کردند آن زمانی بود که جنگ روسیه علیه اوکراین اتفاق افتاده بود و افزایش قیمت مواد غذایی و افزایش‌ قیمت‌های مختلف را در جهان داشتیم و از طرف دیگر همزمان با این اتفاقات در یک زمان بسیار نامناسبی بحث حذف ارز ترجیحی را انجام دادند که البته سیاست حذف ارز ترجیحی سیاست درستی است اما زمان نامناسبی برای آن انتخاب کردند که منجر به افزایش تورم ۱۲ درصدی در خردادماه شد و نهایتا تورم ۵۰ درصد سالانه را تجربه کردیم.

امام وردی بیان کرد: متاسفانه دولت در یک اقدام عجولانه بحث کالابرگ الکترونیکی را مطرح کرد آن هم بدون اینکه قبلا زیرساخت‌های آن را آماده کرده باشد و هزینه‌های آن را دیده باشند و حتی در بودجه هم هیچ چیزی در مورد این طرح صحبت نشد. در بودجه برنامه‌های اقتصادی و مالی دولت در یکسال است پس چطور می شود در بودجه ۱۴۰۱ که اواخر سال قبل به تصویب مجلس رسید، دولت اصلا این داستان را ندیده باشد و به محض اینکه این افزایش قیمت‌ها رخ داد برای اینکه به نوعی مردم را راضی کند که ما کالابرگ الکترونیکی ارائه می دهیم.

او خاطرنشان کرد: به نظر من، به همین دلیل موفق عمل نکرد. کالابرگ الکترونیکی بازگشت به ۴۰ سال پیش است. متاسفانه داریم سیاست‌هایی را در اقتصاد پیاده می کنیم که این‌ها قبلا آزموده شده و با شکست مواجه شده‌اند و این عزیزان دارند همان سیاست‌های کمونیستی و سوسیالیستی را دنبال می کنند که سیاست کاملا اشتباهی است. کلا چند نرخی کردن و بازارهای کنترل شده با کالابرگ الکترونیکی یا قیمت‌های دستوری ایجاد فساد می کند و بعدا مشکلاتی را ایجاد می کند که مصداق سنگ انداختن یک دیوانه در داخل چاه است که هزار تا عاقل هم نمی توانند آن را بیرون بیاورند.

این کارشناس در خصوص توزیع کالابرگ و اینکه ایا می تواند کسری بودجه را جبران کند پاسخ داد: خیر این ربطی به کسری بودجه ندارد، بحث کسری بودجه داستانش جداست، این به نوعی بحث کنترل بازار است. در کنترل بازار دولت می خواهد تنظیم بازار را انجام دهد به این صورت که نیازهای مصرفی مردم را در بازار تامین کند و این را با یک قیمت مناسبی به دست مردم برساند. این در مقوله تنظیم بازار قرار می‌گیرد. بحث کسری بودجه یک داستان دیگری که در مباحث مربوط به افزایش حجم پول یا چاپ پول و نهایتا بحث انتشار اوراق بدهی و مباحث درآمدی که در حوزه بحث نفت و.. هست را شامل می شود. این خیلی تاثیری در حوزه کسری بودجه ندارد.

امام وردی در پایان خاطرنشان کرد: ارائه کالابرگ بیشتر یک شو سیاسی بود و برای اینکه جلوی نا آرامی‌ها و اعتراضات اجتماعی را بگیرد این را مطرح کردند و در آن هم ماندند و نتوانستند این را آنطور که باید و شاید جمع و جور کنند. وقتی که یک سیاست کنترل بازار و قیمت گذاری دستوری یا بحث کالابرگ را دولت مطرح می کند سیاست کمی نیست و این باید قطعا در بودجه دیده شود. وقتی سیستم حکومتی امکان چاپ کارت ملی را ندارد و افرادی که درخواست کارت ملی دادند به دلیل اینکه نمی توانند مواد اولیه آن را خارج از کشور وارد کنند، دولتی که چنین امکانی را ندارد یعنی در بودجه ۱۴۰۱ پیش بینی نمی کند که زیرساخت‌های کاری که می خواهد انجام دهد این همه هزینه دارد و این را اصلا در بودجه ندیده باشد، پس مشخص است کاملا از روی تعجیل و استیصال این تصمیم گرفته شده است.