خبرگزاری تسنیم شب یکشنبه به نقل از «رسول ظفرمند»، مدیر درمان دانشگاه علوم پزشکی مازندران، ضمن انتشار این خبر، گزارش داد که این افراد با علائم کاهش هوشیاری، ضعف و سردرد شدید به بیمارستان مراجعه کردند. دکتر ظفرمند در رابطه با وضعیت کلی مسمومان اطلاع داد که ۱۸ نفر از بیماران به دیالیز نیاز داشتند و ۲۶ نفر بیمار سرپایی بودند؛ باقی بیماران همچنان در بیمارستان هستند.
در سال گذشته در رباط کریم تهران ۶ نفر و در استان البرز ۱۵ نفر در اثر مسمومیت ناشی از مصرف الکل دستساز تقلبی جان باختند. اردیبهشت ماه امسال نیز خبری منتشر شد که ۶ نفر در یک مهمانی دچار مسمومیت شده و یک پزشک نیز جان خود را از دست داده است. در سال ۱۳۹۷ هم که ماجرای مشابهی در بندرعباس رخ داد، پزشکی قانونی ایران اعلام کرد که سالانه ۱۲۰ نفر بر اثر مصرف مشروب غیراستاندارد و مسمومیت ناشی از آن جان میبازند.
ممنوعیت سختگیرانه فروش نوشیدنیهای الکلی موجب شده تا مصرف سرانه الکل در ایران به شکل قابل توجهی از کشورهای دیگر کمتر باشد. اما این بدین معنا نیست که در میان کسانی که به طور معمول الکل مصرف میکنند، میزان مصرف پایین باشد. به همین دلیل ممکن است افراد با خرید مشروبهای غیراستاندارد که معمولا با برند تقلبی خارجی عرضه میشود، به راحتی مسموم شوند.
آنچه در مشروبات الکلی غیراستاندارد، سبب مرگ یا مسمومیت میشود، «متانول» است. متانول که به الکل صنعتی و الکل چوب هم معروف است، برخلاف اتانول بسیار سمی است. نمیتوان به راحتی متانول خالص را از اتانول تشخیص داد، به ویژه زمانی که با اتانول ترکیب شده باشد. شاید به همین دلیل ست که در بازار سیاه مشروبات الکلی، برخی از تولیدکنندگان ترجیح میدهند در ترکیب مشروبات تقلبی از این الکل ارزان، اما بسیار سمی استفاده کنند.
در روند تخمیر و تولید الکل نیز، متانول بسیار کمتری در نسبت با اتانول آزاد میشود که تولیدگنندکان مشروب، آن را بعدا تصفیه و حذف میکنند؛ به همین خاطر با مصرف مشروب استاندارد خبری از مسمومیت نیست. در تخمیر خانگی اما، مقداری متانول در اثر آنزیمهای میکربی تولید میشود که با روشهای خانگی قابل تصفیه نیست. در مشروب خانگی، مقدار متانول میتواند در شرابی که آلوده و بد تخمیرشده بالا رود و به خصوص در مشروبات با درصد الکل بیشتربه حد بسیار خطرناکی برسد.
اکثر مشروبات تقلبی که در سالهای اخیر به مسمومیت الکلی منجر شده، در کارگاههای غیرقانونی تولید شده و سپس در یک فرایند مشابه در قالب مشروب استاندارد خارجی بستهبندی میشود. تولیدکنندگان این مشروبها از قرص خواب، الکل صنعتی و عرق شکر استفاده میکنند. برخی از تولیدکنندگان ممکن است از دانه قهوه، طعمدهنده، رنگهای خوراکی و اسانسهای غیربهداشتی برای بهبود طعم و بوی مشروب خود استفاده کنند.
این ترکیبات در بشکههای چند صد لیتری در کارگاهها یا آشپزخانههای زیرزمینی مخلوط میشوند؛ ترکیباتی که در بیشتر مواقع، موجب گشادی رگ قلب و پاره شدن رگ چشم میشود. اگر درصد متانول موجود در این مشروبات به ظاهر خارجی، بیش از حد باشد، میتواند حتی به مرگ مصرفکننده بیانجامد.
در ساعتهای اولیه پس از مصرف مشروب حاوی متانول عوارضی مانند تهوع و استفراغ، سرگیجه و بدحالی میتوانند به طور گمراهکنندهای شبیه خماری ناشی از مصرف مشروب استاندارد باشد. عوارض خطرناک، اما اغلب پس از ۱۲ تا ۲۴ ساعت، هنگامی که مواد سمی مشتق از متانول همچون اسید فرمیک افزایش مییابند، بروز میکند.
فرد مسموم ممکن است با همه یا برخی از مشکلاتی مثل اختلال تعادل و سرگیجه شدید، تاری و مشکلات بینایی، عدم تحمل نور، تهوع و استفراغ، دلدرد و دلپیچه، سختی تنفس، کبودی، و در موارد شدید و عدم درمان سریع، از بین رفتن کامل بینایی، تشنج و مرگ روبرو شود.
مسمومیت قطعی یا شک به آن، یک مورد اورژانسی به حساب میآید. ممکن است علائم اولیه مسمومیت با عوارض مصرف بیش از حد مشروب استاندارد (عوارض زیادهروی در اتانول) اشتباه گرفته شود. با این حال، با ادامه و تشدید علائمی مثل تاری دید، سرگیجه، کبودی، تنگی نفس و ... باید هرچه زودتر به اورژانس مراجعه کرد. اگر درمان به موقع آغاز شود، میتواند از پیشرفت مسمومیت و بروز عوارض خطرناک و مرگ جلوگیری کند.
دکتر «هادی یزدانی»، پزشک، در رابطه با این مسئله که افراد دارای علائم مسمومیت میتوانند به راحتی به مراکز درمانی مراجعه کنند یا نه، گفت: «افرادی که به مسمومیت با متانول مشکوک هستند، میتوانند با خیال راحت وارد مراکز درمانی شوند. حتی در صورتی که مسمومیت الکلی برای فرد تشخیص داده شود، برای او مشکل قانونی پیش نمیآید».
ویدیو:
سرنوشت دختر علوم تحقیقات
در دارالخلافه با بهزاد یعقوبی
مرز حریم خصوصی و عرصه عمومی کجاست؟