طبق اعلام سخنگوی کمیسیون توسعه تجارت خانه صنعت، معدن و تجارت، از مجموع حدود ۶۲ میلیون تلفن همراه عرضه شده در غرب آسیا در سال ۱۴۰۲، تقریباً ۱۴ میلیون و ۶۸۹ هزار دستگاه به بازار ایران وارد شده است. این رقم نشان میدهد که حدود ۲۴ درصد از کل فروش تلفن همراه در این منطقه به ایران اختصاص داشته است. سخنگوی کمیسیون روابط بینالملل نیز اعلام کرد که سرانه خرید تلفن همراه در ایران از کل دنیا بیشتر است: «در سال ۲۰۲۳ و در جهان به طور متوسط به ازای هر ۲.۷ نفر یک دستگاه تلفن همراه تولید و روانه بازار شده است. این در حالی است که در ایران با جمعیت ۸۶ میلیونی، برای هر ۸.۵ نفر یک تلفن همراه وارد بازار شده است.» ارزش کل گوشیهای همراه وارداتی به کشور در سال گذشته ۳ میلیارد و ۲۰۲ میلیون دلار بود. برای فهم اهمیت این رقم در اقتصاد ایران به یاد بیاوریم که سالهای سال آزادسازی ۷ میلیون دلار پول بلوکه شده ایران در کره جنوبی جنجالهای زیادی ایجاد کرد و برای آزاد شدن این منابع بسیار تلاش شد. در بدو اعلام خبر رفع شدن محدودیت رجیستری آیفون، اعلام شد که آیفونها قرار است با تعرفه ۹۶ درصدی وارد کشور شوند. تعرفهای که دولت سیزدهم در اواخر کار خود، آن را تعیین کرده بود. همان زمان این نرخها اصلاح شدند و به حالت قبل بازگشتند، زیرا واردات آیفون ۱۴ ممنوع بود.
در حالی که خبر حل مشکل رجیستری آیفون به عنوان یک «دستاورد» در مدتی کوتاه فضای مجازی را پر کرد، بعد از هفت روز همچنان مشخص نیست که آیفون با چه قیمت و در چه ساز و کاری قرار است به دست کاربران ایرانی برسد. در ابتدا تعرفه ۹۶ درصدی تکذیب و قرار شد که آیین نامه واردات منتشر شود. وزیر اقتصاد دولت چهاردهم اعلام کرد: «با همان ارزی که گوشیهایی مانند سامسونگ وارد میشود آیفون نیز وارد خواهد شد. تعرفه ۹۶ درصدی برای واردات آیفون مصوبه ما نبوده و به زودی اصلاح میشود و احتمالاً نزدیک به ۳۰ درصد باشد. کمی بعد «کامل تقوی نژاد»، دبیر هیئت دولت اعلام کرد تعرفه واردات تجاری آیفون ۱۵ درصد تعیین شده است. اما در نهایت عبدالمهدی اسدی رئیس انجمن تلفن همراه، تبلت و لوازم جانبی ایران با اشاره به جلسهای که در وزارت صمت برگزار شده گفت: «موضوع تعرفه واردات آیفون در این جلسه مطرح شده، اما هنوز تصمیم نهایی درباره تعرفه ۱۵ درصدی اتخاذ نشده و این موضوع قرار است در کمیسیون ماده یک بررسی شود.» لازم به ذکر است که بر اساس قانون، تعرفه واردات برای همه موبایلهای بالای ۶۰۰ دلار، ۱۵ درصد است.
در حالی که ممنوعیت واردات آیفون در ایران، کاربران این گوشی تلفن همراه را صرفا از بازار رسمی به بازارهای غیررسمی سوق داد و به اهداف خود نزدیک هم نشد، سیر خبررسانی قطره چکانی آن بسیار تعجب آور است. گزارشها نشان میدهد که حدود ۸۳.۶ درصد از کاربران اینترنت در ایران از فیلترشکن استفاده میکنند. تجربه استفاده از هر برند گوشی همراه در ایران با وضعیت فیلترینگ موجود، بسیار آزاردهنده است. همچنین بر اساس نظرسنجی اسفند ماه سال ۱۴۰۲ درصد از مردم مشکل اصلی خود را کندی سرعت اینترنت اعلام کردهاند. در این شرایط است که مسئولان دولت چهاردهم نباید شعار رفع فیلترینگ خود را به فراموشی بسپارند و آن را در میان اقداماتی مانند رجیستری آیفون کمرنگ کنند. همچنان مطالبه به حق مردم، رفع فیلترینگ و عمل به وعدهها در این خصوص است؛ بنابراین هرچند که رجیستری آیفون به عنوان اقدامی در تنظیم بازار و قانونگذاری مطرح شده، اما نباید وعدههای مرتبط با رفع فیلترینگ و بهبود کیفیت اینترنت در میان چنین اقدامات تدریجی به حاشیه رانده شود.
ویدیو:
در دارالخلافه با بهزاد یعقوبی
مرز حریم خصوصی و عرصه عمومی کجاست؟