برای واکسن کرونا، و در واقع بهتر است بگوئیم برای ویروس کرونا، چه مرده یا ضعیف شده و چه اجزایی از آن، بسیار فرق میکند که وارد بدن چه کسی شود؛ این تفاوت از زن و مرد بودن آغاز میشود، اما عجیب آن است که در افراد مختلف، واکنشهای مختلفی از ضعیف تا قوی برمیانگیزد. برخی افراد در همان لحظه واکسینه شدن، آغاز تغییرات را احساس کردهاند، درست زمانی که واکسن وارد بدن آنها شده، احساس کردهاند که بدنشان شدیدا در حال افزایش دماست، نوعی داغی را تجربه کردهاند که اصلا به تب شبیه نیست. حتی برخی میگویند احساس کردهاند که در رگهایشان، بهجای خون، بخار داغی در جریان است و حتی خروج این بخار را از گلو و دهانشان تجربه کردهاند و سپس دچار منگی و گیجی شدهاند، چنانکه باید دراز میکشیدند چون تعادل خود را بهطورکلی از دست داده بودند.
زنان؛ واکسن تجربهای فراتر از آنچه که انتظار داشتند!
در اغلب گزارشهایی که در مورد عوارض واکسن ارائه شده، به تفاوت عوارض در زنان و مردان اشاره شده و گفته شده که زنان، عوارض شدیدتری را تجربه کردهاند، اما البته اشاره خاصی به نوع عوارضی که برخی زنان واکسینه شده تجربه کردهاند، نشده. جالب است بدانیم که برخی زنان واکسینه شده، بدون توجه به سن آنان، یائسه بودن و داشتن یا نداشتن رحم؛ تجربه پریود و دردهای پیش از آنرا داشتند. برخی از این زنان که حتی در سنین بالای هفتاد بودند گزارش میدهند که در ناحیه کمر و زیر شکم، چنان دردی تجربه کردهاند که به ناخودآگاه شروع کردهاند به گریستن، موردی که آنان را به یاد دوران نوجوانی و اولین دورههای ماهانهشان انداخته است! برخی زنان واکسینه شده که قبلا باردار شده بودند، از تجربه عجیب احساس بارداری سخن میگویند، احساس اینکه جنینی شش، هفت ماهه در شکم دارند و دقیقا مانند زنی در همان وضعیت راه رفته، نشست و برخاست کرده و احساس سنگینی معده و مثانه داشتهاند.
این علائم نشان میدهد که واکسن کرونا، روی هورمونهای زنانه و مردانه تاثیرات متفاوتی میگذارد و حتی زنانی که به دلیل بیماری، رحم آنان برداشته شده، نیز گزارش احساس عادت ماهانه و بارداری دادهاند. در حالیکه در مردان، عوارضی که مربوط به هورمونهای مردانه باشد، کمتر دیده شده. یا حداقل موردی از سوی آنان گزارش نشده است. گویا مانند هر مورد دیگری که توسط بشر ساخته میشود، ملاک و معیار بدن مردانه است؛ اگر توجه کرده باشید ما در دنیایی زندگی میکنیم که هر نوع وسیلهای حتی صندلیها، اتومبیلها، و هر نوع وسیله دیگری با توجه به آناتومی بدن مردانه- بهعنوان ملاک و معیار مسلط- ساخته شدهاند. در این مورد، قصد قضاوت نداریم؛ اما توجه به تجربه خاص زنان در مواردی مانند واکسن و هر نوع درمانی که جنبهای عمومی دارد و شامل نیمی از جمعیت بشری میشود، حائز اهمیت فراوان است.
گرسنگی و تشنگی شدید!
این عارضه دیگر زن و مرد ندارد؛ اغلب واکسینه شدگان، بهشدت احساس تشنگی و حتی گرسنگی میکنند، شاید به این دلیل که تب و داغی زیادی را تجربه میکنند و بدنشان، نیاز شدید به هیدارته شدن دارد. اما همین تمایل شدید به نوشیدن و خوردن، آنان را با مشکلات گوارشی شدید مواجه کرده است؛ هرچه بیشتر آب نوشیده و غذا خوردهاند، بیشتر تجربه مشکل گوارشی داشتهاند و حتی برخی ناچار شدهاند به پزشک مراجعه کنند. گرچه پزشکان و برخی کارشناسان درمان، توصیه میکنند که خورد و خوراک و مصرف داروهای روتین، پس از واکسینه شدن ادامه پیدا کند، اما بهنظر میرسد، این مسئله از فردی به فرد دیگر تفاوت میکند و این شخص خاص واکسینه شده است که با توجه به واکنشهای بدنش باید تشخیص دهد که چه بنوشد و بخورد و چقدر!
تغذیه مناسب برای فرد واکسینه شده
درست است که اغلب افراد واکسینه شده، شدیدا احساس تشنگی و ضعف میکنند و تمایل زیادی به خوابیدن دارند؛ اما این بدان معنا نیست که باید هرچیزی بخورند و بنوشند؛ برای برخی بهترین نوشیدنی، فقط آب است، چرا که با شناختی که از دستگاه گوارش خود , کارکرد آن دارند، بهتر است برای رفع تشنگی به همان آب اکتفا کنند و بهترین غذا تا چند روز فقط غذاهای آبکی و ملایم مانند سوپ است. اما برخی دیگر میتوانند آبمیوه، میوه و غذاهای مورد علاقه خود را مصرف کنند و دچار هیچ مشکلی نشوند. بنابراین، با توجه به فریبکار و نیز هوشیار بودن این ویروس، حتی در واکسن، باید شناخت خوبی از وضعیت بدنی و سیستم ایمنی و بیماریهای قبلی و عادتهای خاص خودمان داشته باشیم تا بتوانیم چند روزِ پس از تزریق واکسن را به سلامت از سر بگذرانیم. وقتی ویروس، بلافاصله با ورود به بدن وضعیت خاص ما را شناسایی میکند؛ مهم است که ما نیز از بدن خویش و ویژگیهای خاص آن آگاه باشیم؛ در مواجهه با اغلب بیماریهای ویروسی به ویژه کرونا، این «بدن آکاهی» اهمیت بسیاری دارد و به فرد در مقابله مناسب با عوارض، کمک میکند.
مسکن معمولی و دیگر هیچ!
سر درد، از ضعیف تا بسیار شدید، دردها و سپاسم های عضلانی، سنگینی در سمتی از بدن که واکسن تزریق شده، تب، گلودرد و گاهی سرفه و نیاز شدید به خواب، از معمولترین و شایعترین و تقریبا همگانیترین عوارض واکسن است، گرچه برخی از بهویژه مردان، هیچ تجربه خاصی را گزارش نداده و دچار هیچکدام از این عوارض نشدهاند. اما بهترین راهکار، علاوه بر تحمل چند روزه-سه تا چهار روز در برخی و تا یک هفته در برخی دیگر- است و در موارد شدید، مصرف یک مسکن ساده مانند استامینوفن که پزشکان هم توصیه میکنند، البته این مسکن هم در همه افراد به یک اندازه اثر ندارد-ابتلا به بیماری زمینهای یا عدم ابتلا در این وارد باید مورد توجه قرار گیرد-، برخی اصلا مصرف نمیکنند و برخی ناچار میشوند هر دو سه ساعت یک بار استامینوفن بخورند. اگر عوارض واکسن در همین حد است، بهتر است به همان مسکن معمولی اکتفا شود. اما البته بدیهی است که برخی همین عوارض معمول را شدیدتر تجربه میکنند؛ پروفسور آندرو پولارد که سرپرستی کارآزماییهای واکسن آکسفورد/آسترازنکا را به عهده دارد میگوید: معمولا افرادی که این عوارض را بهصورت شدید تجربه می کنند، همانهایی هستند که وقتی سرما میخورند، بدنشان بیش از اندازه واکنش نشان میدهد.
آیا شدت عوارض جانبی به معنی ایمنی بیشتر است؟
پرفسور پولارد میگوید: نمونههایی وجود دارند، مانند همهگیری جهانی آنفلوآنزای سال ۲۰۰۹ که عوارض جانبی شدیدتر به معنی پاسخ ایمنی قویتر بود. ولی این درباره واکسن کرونا صدق نمیکند؛ بسیار جالب است که افراد مسن که عوارض جانبی کمتری داشتند، دقیقا همان پاسخ ایمنی را پیدا کردند. این مسئله را با همکاری دو نوع پاسخ ایمنی میتوان توضیح داد. اولی پاسخ ایمنی ذاتی نام دارد و همان سامانه هشدار آتشسوزی است. دومی پاسخ اکتسابی است، یعنی سیستم ایمنی یاد میگیرد و بعد به یاد میسپارد که چگونه با عفونت مبارزه کند، چگونه برای تولید پادتنهای مناسب سلولهای B طراحی کند و سلولهای T بسازد که بتوانند به هر سلول بدن که عفونی شده حمله کنند. پروفسور رایلی میگوید: پاسخ ایمنی ذاتی است که بر حسب سن در افراد متفاوت است و همان چیزی است که شدت عوارض جانبی را تعیین میکند. فقط کمی پاسخ ذاتی کافی است تا پاسخ اکتسابی را فعال کند و سلولهای B و T را برای محافظت بسازد.
عوارض واکسن ترسناک نیستند!
هدف ما از بررسی عوارض مختلف واکسن کرونا که نتیجه گفتوگوهای بسیار با افراد واکسینه شده در اطراف خودمان بود؛ این است که اطلاعاتی واقعی و مستند در مورد عوارض گوناگون بدهیم؛ بهویژه آن نوع عوارضی که کمتر به آنها اشاره شده و ممکن است تعداد بیشتری از مردم آنها را تجربه کرده و احساس ترس و وحشت کرده باشند. اما این عوارض حتی در شدیدترین موارد آن، با تغذیه مناسب و متناسب با وضعیت و نیاز بدن-بر «بدن آگاهی» تاکید میکنیم- بالاخره تمام میشوند، و پادتن لازم در بدن تولید میشود-عوارض همان فرآیند تولید پادتن است- اما البته با توجه به فریبکار و هوشیار بودن ویروس کرونا، واکسینه شدن، حتی در دو دوز کامل، هنوز به معنای پایان ماجرای ما و کروناویروس نیست و این داستان ادامه دارد!
ویدیو:
سرنوشت دختر علوم تحقیقات
در دارالخلافه با بهزاد یعقوبی
مرز حریم خصوصی و عرصه عمومی کجاست؟