جنگ روسیه با نزدیکترین همسایهاش، سوئد و فنلاند را ناچار کرده تا وضعیت دیرینهشان را کنار بگذارند و درخواست خود را برای پیوستن به بلوک نظامی اعلام کنند. در کنار استقبال از اعضای جدید، متحدان ناتو نیز در این اجلاس، با افزایش قدرت نیروهای واکنشسریع خود از ۴۰هزار به ۳۰۰هزار سرباز افزایش دهند. نیروهای جدید در کشورهای خود مستقر میشوند، اما به سرعت در کشورهای خاصی در مرزهای شرقی ناتو با روسیه مستقر خواهند شد. دقیقا در جایی که ائتلاف قصد دارد ذخایر تجهیزات و مهماتش را نیز ایجاد کند.
«ینس استولتنبرگ»، دبیرکل ناتو گفت که نشست سران ناتو در روزهای چهارشنبه و پنجشنبه، نقشهای را برای ائتلاف «در دنیای خطرناکتر و غیرقابل پیشبینیتر» ترسیم میکند. استولتنبرگ گفت: «برای اینکه بتوانیم در دنیایی خطرناکتر از خودمان دفاع کنیم، باید روی نیروی دفاعی خود سرمایهگذاری بیشتری کنیم». تقویت نیروی دفاعی در برابر روسیه و حمایت از اوکراین در مبارزه با مسکو در دستور کار رهبران ائتلاف غربی قرارگرفتهاست و این، نیازمند تعهد مالی بیشتر اعضای ناتو است.
تنها ۹ عضو از ۳۰ عضو ناتو به هدف این سازمان مبنی بر صرف ۲درصد از تولید ناخالص ملی در هزینههای دفاعی دست یافتهاند. اسپانیا که میزبان این اجلاس است، تنها نیمی از این مقدار را هزینه میکند. با جنگ روسیه و اوکراین به عنوان پسزمینه، نشست سه روزه در مادرید مسیر ائتلاف را برای سالهای آتی، از جمله مفهوم استراتژیک جدید ناتو و مجموعهای از اولویتها و اهداف، تعیین میکند. نکته مهم بحثها این است که ناتو تا چه حد باید در کمک به اوکراین پیشروی کند.
کشورهای عضو ناتو همچنین تلاش خواهند کرد تا اختلاف خود را بر سر نحوه برخورد با چین، متحد قدرتمند روسیه، کاهش دهند. انتظار میرود مفهوم استراتژیک تازه این اتحاد، رویکرد ناتو را در مورد موضوعات مختلف، از امنیت سایبری تا تغییرات اقلیمی، دسترسی رو به رشد اقتصادی و نظامی چین و همچنین اهمیت و قدرت فزاینده منطقه هند و اقیانوس آرام و چگونگی ارتباط آن با ناتو را مشخص کند. برای نخستین بار سران ژاپن، استرالیا، کره جنوبی و نیوزلند به عنوان مهمان در نشست ناتو شرکت میکنند.
برخی از اعضای اروپایی نسبت به خط مشی سخت آمریکا در قبال پکن محتاطانه عمل کرده و نمی خواهند چین به عنوان مخالف ناتو معرفی شود. «استولتنبرگ» هفته گذشته گفت که «ما چین را به عنوان دشمن خود نمیدانیم اما چالشهایی را برای ارزشها، منافع و امنیت ما ایجاد میکند».
«رجب طیب اردوغان»، رییسجمهوری ترکیه پس از مقاومت اولیه در برابر عضویت فنلاند و سوئد در ناتو، روز سهشنبه بیانیه مشترکی را با رهبران فنلاند و سوئد امضا کرد تا حمایت کامل خود را از مقابله با تهدیدات علیه امنیت سه کشور اعلام کند. «سائولی نینیستو»، رییس جمهوری فنلاند در بیانیهای گفت: «توافق سه جانبه تأیید میکند که ترکیه در نشست این هفته در مادرید، از عضویت فنلاند و سوئد در ناتو حمایت خواهد کرد».
اردوغان پیش از این تاکید کرده بود که تنها در صورتی به این دو کشور اسکاندیناوی اجازه ورود به ناتو را میدهد که موضع خود را در قبال گروههای شورشی کُرد تغییر دهند. دفتر رئیس جمهوری ترکیه نیز روز سه شنبه در بیانیهای اعلام کرد که ترکیه «آنچه میخواست» را از سوئد و فنلاند دریافت کرده است. به گفته اداره ارتباطات ترکیه، کشورهای اسکاندیناوی با برداشتن گامهای مشخص در زمینه استرداد افراد تحت تعقیب و همچنین جلوگیری از «تبلیغات تروریستی» علیه ترکیه موافقت کردهاند. علاوه بر این، فنلاند و سوئد توافق کردهاند که صنایع دفاعی ترکیه را تحریم نکنند و همکاریها را افزایش دهند.
حمله موشکی روسیه روز دوشنبه به یک مرکز خرید در شهر کرمنچوک در مرکز اوکراین یادآور وحشتناک جنگ بود. از آنجا که زمان حمله، همزمان با ملاقات رهبران ائتلاف در آلمان و درست پیش از اجلاس ناتو بود، برخی آن را به عنوان یک پیام مستقیم از سوی مسکو قلمداد کردند. «ولودیمیر زلنسکی»، رییس جمهوری اوکراین که قرار است روز چهارشنبه از طریق ارتباط ویدیویی برای رهبران ناتو سخنرانی کند، حمله به این مرکز خرید را اقدامی تروریستی خواند.
«ویتالی کلیچکو»، شهردار کیف نیز به مادرید سفر کرد تا از این ائتلاف بخواهد که هر آنچه را برای متوقف کردن روسیه لازم است در اختیار کشورش قرار دهد. کلیچکو در محل نشست ناتو به خبرنگاران گفت: «رفقا بیدار شوید! نفر بعدی شمایید. جنگ در چشم به هم زدنی در خانه شما را خواهد زد.»
آژانس فضایی دولتی روسیه، افتتاحیه این اجلاس را با انتشار تصاویر ماهوارهای و مختصات سالن کنفرانس مادرید، همراه با مختصات کاخ سفید، پنتاگون و مقر دولت در لندن، پاریس و برلین نشان داد. این آژانس اعلام کرد که ناتو قرار است روسیه را در این اجلاس دشمن خود اعلام کند و در صورت لزوم، تصاویر بیشتری را از محل اصلی این نشست منتشر خواهد کرد.
ویدیو:
سرنوشت دختر علوم تحقیقات
در دارالخلافه با بهزاد یعقوبی
مرز حریم خصوصی و عرصه عمومی کجاست؟