آمریکا چه از جان سوریه میخواهد؟
حملات هوایی ایالات متحده به اهدافی در شرق سوریه، بار دیگر پرسشهایی را در مورد استمرار حضور نیروهای آمریکایی در این کشور مطرح کردهاست.
نیروهای آمریکایی پس از حمله هفته گذشته در نزدیکی یک پایگاه آمریکایی، پایگاهی را که توسط متحدان ایران در شرق سوریه اداره میشد هدف قرار دادند.حملات هوایی ایالات متحده به اهدافی که به گفته آنها با حضور ایران در شرق سوریه مرتبط است، بار دیگر پرسشهایی را در مورد استمرار حضور نیروهای آمریکایی در این کشور مطرح کردهاست.
در سالهای اخیر، واشنگتن از نقش خود در سوریه، که پیشتر پررنگتر بود، عقبنشینی کرده است. اما اینطور به نظر میرسد که به بهانه مبارزه با داعش و محدود کردن نفوذ ایران در این سوریه، در برخی مناطق این کشور همچنان به صورت محدود حضور دارد.
به نظر میرسد که حملات روز چهارشنبه در شرق سوریه نیز بخشی از عواقب این کشمکشها باشد. «جو بوچینو»، سخنگوی فرماندهی مرکزی آمریکا گفت که این حملات برای دفاع از پرسنل آمریکایی ضروری بود و پاسخی است به حمله ۱۵ آگوست که توسط شبه نظامیان مورد حمایت ایران نیروهای آمریکایی را هدف قرار داد.
دخالت نظامی آمریکا در سوریه از چه زمانی شروع شد؟
- آمریکا با گذشت مدتزمان کوتاهی از آغاز قیام مردم علیه بشار اسد، حمایت خود را از اپوزیسیون سوریه اعلام کرد. با این وجود، اولین دخالت نظامی عمده ایالات متحده در سوریه علیه داعش بود.
- در سپتامبر ۲۰۱۴، یک ائتلاف به رهبری ایالات متحده حملات هواییاش را علیه داعش در سوریه در ادامه از عملیاتی که در عراق انجام میداد، آغاز کرد.
- ایالات متحده با اعزام حدود ۲۰۰۰ سرباز به ائتلاف کمک کرد و در اکتبر ۲۰۱۵ از ایجاد نیروهای سوریه دموکراتیک حمایت کرد. گروهی که به طور عمده از شبه نظامیان کُرد «یگانهای مدافع خلق» تشکیل شده بود.
آمریکا به دولت سوریه حمله کرده است؟!
- «باراک اوباما» اعلام کرده بود که تنها «خط قرمز» آمریکا، استفاده دولت اسد از سلاحهای شیمیایی در سوریه است. علیرغم این صحبتها، تنها در دوره ریاست جمهوری دونالد ترامپ بود که اولین حملات مستقیم علیه دولت سوریه انجام شد.
- پس از یک حمله شیمیایی که منجر به کشته شدن ۸۸ نفر در استان ادلب شد، نیروهای آمریکایی در آوریل ۲۰۱۷ با موشکهای کروز به پایگاهی که گمان میرود سلاح شیمیایی از آنجا شلیک شدهبود، حمله کردند. یک حمله دیگر به رهبری ایالات متحده در آوریل ۲۰۱۸ پس از یک حمله شیمیایی به شهر دوما که تحت کنترل مخالفان است، آغاز شد.
- علاوه بر نیروهای دموکراتیک سوریه، ایالات متحده به طور مخفیانه نیروهای مخالف سوری را مسلح و آموزش داد. این روند در سال ۲۰۱۷ به شدت کاهش یافت و تنها به گروههایی که به طور مستقیم با داعش میجنگند محدود شد.
واکنش دنیا به حضور آمریکا در سوریه چه بود؟
- دولت سوریه بارها مخالفت خود را با نقش آمریکا در این کشور اعلام کرده و خواستار خروج نیروهای آمریکایی شدهاست. روسیه نیز، به عنوان یکی از حامیان اصلی اسد از موافقان خروج آمریکا از سوریه بود.
- ترکیه همچنین مخالفت خود را با حمایت آمریکا از یگانهای مدافع خلق در سوریه اعلام کردهاست. آنکارا، یگانهای مدافع خلق را شاخه سوری حزب کارگران کردستان (پکک) میداند. یک گروه تروریستی که در ترکیه، ایالات متحده و اتحادیه اروپا فعالیت دارد. گاهی رد پای فعالیت مخفیانه این گروه در ایران نیز شناسایی شده است.
- اعلام عملیات نظامی ترکیه علیه یگانهای مدافع خلق در شمال سوریه منجر به خروج برخی از نیروهای آمریکایی در اکتبر ۲۰۱۹ شد.
نیروهای آمریکایی در حال حاضر در کجای سوریه مستقرند؟
- تعدادی از نیروهای آمریکایی همچنان در مناطق تحت کنترل نیروهای کرد موسوم به نیروهای دموکراتیک سوریه در شمال شرق این کشور مانند استانهای حسکه و رقه مستقر هستند.
- از سال ۲۰۱۶، ایالات متحده همچنین پایگاه «التنف» را در یک منطقه دورافتاده از سوریه، نزدیک به محل تلاقی مرزهای سوریه، اردن و عراق، تحت کنترل داشتهاست. حضور ایالات متحده در این پایگاه با روسیه مورد توافق قرار گرفت. این پایگاه در بخشی از یک منطقه عدم درگیری واقع شدهاست. منطقهای به طول ۵۵ کیلومتر (۳۴ مایل) که نیروهای ایالات متحده و متحدانش درآن گشتزنی میکنند. از همان سال، روسیه مدام از آمریکا خواسته که از التنف خارج شود.
- هنوز حدود ۹۰۰ سرباز آمریکایی در سوریه هستند.
هدف اصلی آمریکا در سوریه چیست؟
«برت مک گورک»، کارگزار کاخ سفید در خاورمیانه و شمال آفریقا، سال گذشته گفت که ایالات متحده چهار هدف اصلی در سوریه دارد: «کاهش خشونت، حفظ فشار نظامی بر داعش، رسیدگی به بحران انسانی سوریه و حمایت از اسرائیل». ایالات متحده حملاتی را علیه رهبران ارشد داعش و القاعده در سوریه از جمله ابوبکر البغدادی از داعش انجام داده است. به گفته مردم محلی، تعداد زیادی از غیرنظامیان نیز در این حملات کشته شدهاند. «مزحم السلوم»، تحلیلگر سوری گفت: «هدف رسمی آمریکاییها در سوریه شکست داعش و اطمینان از عدم بازگشت داعش به مناطق آزاد شدهاست. اما حضور آمریکاییها برای قطع خطوط تدارکاتی نظامی و قاچاق نیز مهم است... اگر ایرانیها التنف را میگرفتند، ارتباط مستقیمی بین تهران، بغداد و دمشق برقرار میشد.»
احتمال ماندن نیروهای آمریکایی در سوریه وجود دارد؟
دولت آمریکا همچنان حضور در سوریه را برای مقابله با داعش پراهمیت میداند. ترامپ گفته بود که نیروهای آمریکایی را از سوریه خارج میکند؛ اما برخی از آنها هنوز در سوریه باقی ماندهاند.
به گزارش السالوم، آینده حضور آمریکا در شمال شرق سوریه و التنف باید جداگانه مورد بررسی قرار گیرد. السالوم به الجزیره گفته: «در رابطه با التنف، اگر توافق هستهای جدی وجود داشته باشد، یا اگر توافقی در مورد گروگانهای آمریکایی در اختیار سوریه وجود داشته باشد، ممکن است عقب نشینی آمریکا به عنوان گزینهای مورد بررسی قرار گیرد». در مورد شمال شرقی سوریه، اگر جمهوریخواهان به قدرت برسند ممکن است عقب نشینی صورت گیرد. اگر ترامپ در انتخابات آینده پیروز شود، ممکن است اتفاقات غالفگیرکنندهای بیفتد».