علیرضا شاهمیرزایی معاون وزیر صمت هم برای توجیه فیلترینگ گسترده فضای مجازی و خصوصا اینستاگرام به کمک وزارت صمت و دیگر مراکز حامی محدودیتهای اینترنتی آمده و گفته است که کسبوکارهایی که در اینستاگرام بودند، کمتر از ۳ درصد کسب و کارهای مجازی بودند. او حجم تجارت الکترونیک را «حداقل ۱۳۰۰ هزار میلیارد تومان در سال» عنوان کرده است.
شاهمیرزایی مدعی شده که آمارهای موجود درباره اشتغال در اینستاگرام «هیچ پایه و اساسی ندارد». او گفته که «از کسانی که براساس برخی از فرضیات، سریعاً آمار بیکاری و تعطیلی کسبوکارها را اعلام کردند، سؤال کردیم که با چه مبنایی به این آمارها رسیدید و آنها هیچ پاسخی نداشتند.»
درباره آمارهای ادعایی این مقام دولتی بد نیست به چند نکته اشاره کنیم؛
۱- او گفته آمارهای داده شده تا کنون پایه و اساس نداشته و آنچه که درست است آماری است که او ارائه کرده. سوال طبیعی این است؛ مبنا و اساس آمار خود او چیست؟ کدام مرکز یا مرجع بر اساس کدام دادهها چنین آماری ارائه کرده است؟ الزاما اینکه چون آمار یاد شده از زبان معاون وزیر صمت شنیده شده، دلیل صحت آن نمیباشد.
۲-شهریور سال قبل مرکز آمار ایران به عنوان مسئول اصلی جمع آوری، پالایش و اعلام آمارهای رسمی کشور درباره فضای مجازی و کسب وکارهای آنلاین گزارش داد که ۶۵ درصد مردم ایران از شبکههای مجازی و پیامرسانهای استفاده میکنند و ۲۰ درصد کاربران (معادل ۱۱ میلیون نفر) از طریق شبکههای مجازی کسب درآمد میکنند. یعنی درآمد و اشتغال ۱۱ میلیون ایرانی وابسته به اینترنت و این شبکههاست. در همین گزارش آمده بود که که ۸۳ درصد کسبوکارهای آنلاین، علاوه بر ارائه خدمات و کالاهای خود بر بستر وب، از اینستاگرام، واتسآپ، تلگرام و … هم برای فروش استفاده میکنند. نکته مهمتر گزارش این بود که در آن زمان نرخ استفاده از پیامرسانهای داخلی برای کسب درآمد کمتر از ۵ درصد بود. اما اینستاگرام با ۸۳ درصد و واتسآپ با سهم ۵۳ درصدی در صدر استفاده کسبوکارها قرار داشتند. معاون وزیر صمت چه اطلاعاتی دارد که نشان میدهد آمارهای رسمی ظرف یک سال تا این اندازه وسیع تغییر کردهاند؟ یا اینکه وی با کدام آمار تکمیلی و مستند، گزارش سال قبل مرکز آمار را رد میکند؟
۳-بهمن ماه سال قبل مرکز پژوهشی بتا گزارش داد که در سال ۱۳۹۹ بیش از یک میلیون و ۷۰۰ هزار کسب و کار در اینستاگرام فعالیت داشتهاند که حداقل ۲۰۰هزار کسبوکار بزرگ و متوسط را شامل میشده و ۵۰۰ هزار کسبوکار استانی و بومی که هر کدام از این صفحات، منبع درآمد ماهانه یک یا چند نفر بوده است. بر اساس همین اطلاعات بیش از ۹ میلیون نفر از طریق همین یک میلیون و ۷۰۰ هزار کسب و کار اینستاگرامی، کسب درآمد دارند. این آمار طبیعتا طی بیش از یک سال و نیم اخیر که منتهی به دوره کنونی می شود، افزایش هم داشته است. طبق همین گزارش تا موعد مورد نظر یعنی بهمن سال قبل حدود ۴۸ میلیون کاربر ایرانی در اینستاگرام حضور داشتند که آن را تبدیل به پرکاربردترین شبکه اجتماعی در ایران کرده بود. این رقم یعنی حدود ۵۷ درصد کل جمعیت کشور. آیا طبیعی است در فضایی که ۵۷ درصد کل جمعیت ایران حضور دارند، تنها ۳ درصد حجم کسب و کارهای آنلاین کشور را شامل شود؟ قطعا خود معاون وزیر صمت هم خواهد پذیرفت که چنین تناسبی اصلا منطقی نیست. آن هم در شرایطی که حتی کسب و کارهای بزرگ نیز به دلیل استقبال ایرانیان از اینستاگرام به موازات فضاهای دیگر، ترجیح دادند در این فضا هم فعالیت جدی داشته باشند و آن را به مثابه یک بازار بزرگ و شلوغ و مهم میدانند. در چنین وضعی معاون وزیر صمت با چه منطقی در پی کاستن از درجه اهمیت این فضا است؟
۴-همه این پژوهشها به کنار، سخنان آقای رئیسی در انتخابات سال ۱۴۰۰ درباره کسب و کار مردم در فضای اینستاگرام و آنلاین مربوط به کمتر از یک سال و نیم قبل است. جایی که او هم اعتراف کرده بود که این فضا محل درآمد و معیشت مردم است و به همین دلیل نباید آن را تعطیل کرد. آیا در آن روز اطلاعات و آمار اشتباهی به آقای رئیسی داده شده بود؟ اگر اینطور است چرا دولت در این رابطه و سخنان آن روز رئیس جمهوری شفاف سازی نمیکند؟ اگر اطلاعات آن روز رئیس جمهوری درست بود، دلیل این چرخش دولت و توجیهاتی نظیر آنچه که معاون وزیر صمت گفته چیست؟
این خبر تکمیل میشود
هشدار جدی پزشکان و متخصصان عفونی
بررسی دو گروه فیکنیوز
مرز حریم خصوصی و عرصه عمومی کجاست؟
اینفوگرافیک