دولت رئیسی نه عُرضه تولید دارو داشت، نه واردات

۳ هفته پس از آغاز بحران کمبود دارو در کشور، دولت حتی با واردات هم نتوانسته مشکل را حل کند. چرا که سازمان غذا و دارو دستور جمع آوری برخی آنتی بیبوتیک‌های وارداتی را داده است.

بحران کمبود دارو در ایران می‌رود تا یک ماهه شود. نکته این مشکل آنجاست که حالا دامنه کمبود به آنتی بیونتیک‌های ساده و حتی سرم نمکی رسیده است. یعنی ابتدایی‌ترین داروهای ممکن در هر کشوری.

درست یک ماه قبل ابراهیم رئیسی در روز اول آبانماه دستور داد که «کمبود برخی اقلام دارویی به سرعت رفع و با اهمال‌کاران برخورد شود.» در این یک ماه اما اتفاق خاصی نیفتاد و طبق معمول خبری هم از برخورد با اهمال‌کاران نبود.

رپیس جمهوری اما یک ماه بعد در روز ۳۰ آبان اظهارنظری داشت که باز هم حکایت از عدم اشراف دولت به بازار دارو می‌کرد. او گفت: کینه دشمنان از همین دستاوردهای عظیم ناشی شده و قطعاً برای آنها پذیرفتنی نیست که کشوری تحت تحریم نه تنها ۹۵ درصد از داروهای مورد نیاز مردمش را تولید کند، بلکه به صادرکنندگان دارو نیز تبدیل شود.

رئیسی در شرایطی از تولید  ۹۵ درصد داروی کشور در داخل خبر می‌داد که کشور یک ماه بود در تب کمبود ساده ترین داروها می‌سوخت. شعارهای تولید دارو در داخل و تامین کمبودها توسط داروسازان بومی به جایی نرسید و معلوم شد که دولت برای جلوگیری از بدتر شدن اوضاع باید اقدام به واردات دارو کند. نکته اما اینجاست که حتی در همین واردات نیز دولت نتوانست موفق عمل کند.

طبق آخرین گزارش ها براساس نامه‌ای که پیکانپور، مدیرکل امور داروی سازمان غذا و دارو به یکی از شرکت‌های واردکننده سوسپانسیون خوراکی آنتی‌بیوتیک نوشته شده، داروی کوآموکسی کلاو با برند MAGAMOX CV-DUO با شماره سری ساخت MFH0555 که به صورت فوریتی وارد کشور شده است؛ از لحاظ آزمون تعیین ماده موثره، غیرقابل قبول بوده است.

در پی بررسی‌های آزمایشگاه مرجع کنترل غذا و داروی سازمان غذا و دارو، این سازمان دستور ریکال (جمع‌آوری دارو از سطح عرضه) سوسپانسیون خوراکی کوآموکسی کلاو با برند و شماره سری ساخت یادشده را صادر کرده است.

مردم نگران نباشند

البته دکتر بهمن صبور؛ نایب‌رئیس انجمن داروسازان تهران در گفت‌وگو با تسنیم ضمن تأیید این خبر اظهار کرده که: ریکال (جمع‌آوری) داروهای آموکسی‌کلاو یاد شده، شامل یک بچ (دسته) از این محصول بوده که از نظر تست‌های ماده موثره مورد تأیید سازمان غذا و دارو قرار نگرفته است. وی در پاسخ به این سوال که در صورتی که این داروها به دست مصرف‌کنندگان رسیده باشد، خطری برای بیماران مصرف‌کننده این داروها وجود دارد؟ گفت: خیر؛ ممکن است میزان ماده موثره موجود در این بچ دارو، کافی نبوده باشد یانتایج تست‌ها منطبق بر استانداردهای در نظر گرفته شده نباشد؛ مردم نگران نباشند چرا که ریکال داروها امری روتین است.

البته مشاور رئیس سازمان غذا و دارو نیز قبلا گفته بود: «ورود دارو به کشور طی فرآیند مشخصی و زیر نظر سازمان غذا و دارو انجام می‌شود. داروها یا به صورت ثبتی و از طریق شرکت‌هایی که نماینده رسمی در کشور هستند وارد می‌شوند یا واردات دارو به صورت فوریتی و در مواقعی که دارویی دچار کمبود شده و نیاز داریم که دارو سریع‌تر وارد بازار شود، انجام می‌شود. واردات دارو از هر دو طریق با مجوز سازمان غذا و دارو انجام می‌شود. وقتی دارویی از هر کدام از این مسیرها وارد کشور می‌شود، ‌نمونه‌برداری از آن‌ها انجام شده و آزمایش‌های کیفی نیز انجام می‌شود تا از سلامت و ایمنی محصول مطمئن شویم و در صورتیکه سلامت و ایمنی داروی وارداتی از سوی سازمان غذا و دارو تایید شود، دارو وارد بازار می‌شود.»

دولتی که حتی خریدار مطلعی نیست

حال مشخص نیست داروهای ریکال شده در چه وضعیتی از نظر توزیع و مصرف قرار دارند و در صورت مصرف، تأثیرات منفی بر مصرف‌کنندگان داشته یا خیر. اما نکته مهمتر این است که دولت ابراهیم رئیسی که شعار اصلی‌اش بر تولید داخلی است و بارها هم بر لزوم تهیه نیاز کشور توسط داروهای ایرانی تاکید کرده بود، حتی در واردات دارو نیز ناموفق عمل کرده است. به عبارتی دولت رئیسی نه فقط در حوزه دارو تولیدکننده خوبی نبوده که حتی خریدار مطلعی نیز نیست.