لطفا خانم ها را معرفی کنید!

برگزاری نخستین کنگره بین المللی بانوان تاثیرگذار در تهران چند روزی است که توجهات زیادی را به خود معطوف کرده. دولت برگزاری این همایش را یک پیروزی و موفقیت بزرگ می‌داند و منتقادانش این نظر را قبول ندارند.

آنطور که رسانه‌های دولتی گزارش داده‌اند این همایش با حضور ۳۰۰ میهمان خارجی از جمله ۷۰ نفر از مقامات زن کشورهای مختلف برگزار شده است. این نشست در واقع واکنشی است به اخراج اخیر ایران از کمیسیون «مقام زن» سازمان ملل متحد. این اتفاق روز ۲۳ آذرماه رخ داده بود و البته در جای خود اقدامی کاملا قابل نقد و اعتراض بود. چه اینکه کشورهایی که وضعیت زنان در آنها به مراتب بدتر از اوضاع زنان ایران است همچنان در عضویت این کمیسیون قرار دارند. همین امر هم نشان می‌داد که این اخراج که با هدایت آمریکا انجام شد، اقدامی بیشتر سیاسی و یکجانبه گرایانه بوده.

بحث اما درباره اتفاق انتقاد برانگیز ۲۳ آذرماه نیست. بحث این است که آیا اقداماتی نظیر همایش اخیر می‌تواند ابتکار عمل شایسته و هوشمندانه‌ای در مقابل آن اقدام باشد؟

اینکه در ایران مشکلات عمیقی در حوزه‌هایی نظیر حوزه زنان وجود دارد، جای هیچ شکی نیست اما واقعیت دیگر این است که در فضای خارج از ایران نیز در یک سلسله تلاش‌های تبلیغاتی مستمر سعی جدی در بزرگنمایی این مشکلات وجود دارد. در واقع کشورها و گروه‌های مقابل ایران موفق شده‌اند در یک تلاش تبلغیاتی غلظت برخی مشکلات داخلی ایران از جمله در خصوص زنان را در چشم افکار عمومی بیشتر کنند. حالا آیا ما در کشور برای خنثی کردن همین بخش تبلیغاتی ماجرا، برنامه و طراحی هوشمندانه‌ای داریم؟

اگر قرار به پاسخ دادن به این دست سوالات باشد باید همایش برگزار شده اخیر را یک شکست کامل تبلیغاتی برای ایران دانست. چرا که اولا این برنامه بازتاب و تاثیر خاصی در فضای افکار عمومی، چه در خارج و چه داخل کشور نداشت و توجهی را به خود جلب نکرد. اما نکته دیگر این است که همان اندک توجهات جلب شده هم از زاویه‌ای انتقادی و با دیده شک و طرح سوالات و ابهاماتی جدی با این برنامه مواجه شدند.

اصل این مسایل ناظر به یک موضوع بود؛ وزن و اهمیت آنچه که رخ داده است. در واقع چند روز است که خیلی‌ها می‌پرسند آیا مهمانان این برنامه و مجموعه رویدادهای آن دارای درجه اهمیت خاصی هستند یا خیر؟ این سوال خود از یک سری سوالات اساسی‌تر ناشی می شود؛ اصلا این مهمانان که بودند؟ چه اهمیت، جایگاه و کارنامه‌ای داشتند؟ چرا هیچ نام شاخص و تاثیرگذاری در میان آنها نبود؟ معیار دعوت و انتخاب این افراد چه بوده؟

آنطور که ایرنا گزارش داده است لیست مهمانان بلندپایه این همایش بدین ترتیب بوده: همسران روسای جمهور و نخست‌وزیر ارمنستان، بورکینافاسو، قرقیزستان، صربستان، همسر رئیس‌جمهور اسبق گینه، همسر رئیس‌جمهور اسبق نیجر، فرستاده ویژه بانوی اول جمهوری فدرال نیجریه، بانوی اول سابق سریلانکا و همسر رئیس حزب حاکم، فرستاده ویژه رئیس جمهور سوریه، رئیس شورای مرکزی اتحادیه زنان ترکمنستان و دختر سید حسن نصرالله دبیرکل حزب‌الله لبنان.

در واقع این اسامی گل‌های «سر سبد» همایش یاد شده هستند. آیا نامگذاری همایشی تحت عنوان «زنان تاثیرگذار» که در نهایت بلندپایه‌ترین و برجسته‌ترین مهمانانش شامل افرادی چون همسران سابق روسای جمهوری گینه و نیجر یا رئیس اتحادیه زنان ترکمنستان باشد، یک شوخی و نقض غرض نیست؟

چرا یک سیاستمدار زن برجسته و یا یک دانشمند شناخته شده در این همایش نبوده؟ آیا فقط قصد دولت گرد هم آوردن ۳۰۰ زن از کشورهای مختلف و گرفتن عکس یادگاری است یا تاثیرگذاری؟

دولت حتی اسامی ۳۰۰ زنی که به قول خودش «تاثیرگذار و برجسته» هستند را هم منتشر نکرده است تا افکار عمومی بداند این زنان در چه سطحی، چطور و در کدام حوزه تاثیر گذار بوده‌اند؟ جالب اینکه در پایان این همایش از ۷ زن تاثیرگذار داخلی و خارجی تقدیر شده اما حوزه فعالیت، تخصص و سابقه ۴ نفر از این ۷ برگزیده هم مشخص نیست.

خبرگزاری ایرنا خبر مربوط به تقدیر از این زنان را اینگونه گزارش کرده است: اولین جایزه خارجی به خانم لی محقق برجسته‌ حوزه شیمی و استاد دانشگاه کشور تایلند تعلق گرفت. همچنین جایزه دوم به سوده غفوری فرد دکترای ژنتیک پزشکی از ایران اهدا شد. خانم الینا از بانوان برجسته روسیه نفر برگزیده سوم بود و خانم زهرا امام جمعه از دانشمندان ایرانی نیز نفر چهارمی بود که از او در اختتامیه این مراسم تقدیر شد. خانم مریا بتریز یونس بانوی تاثیر گذار آرژانتین هم نفر برگزیده پنجم بود که مورد تقدیر قرار گرفت. همچنین مژگان زندی دارای مقالات مختلف حوزه شیمی و پلیمر هم دیگر زن تاثیرگذاری بود که در کنگره بین‌المللی تهران از او تقدیر شد. جایزه آخر نیز به پن‌آبه شیامی از چین تعلق گرفت.

اینکه احتمالا این مهمانان زن موفقیت‌هایی در زندگی داشته اند، جای شک نیست. اما داشتن موفقیت در زندگی با «برجسته» بودن و «تاثیرگذار» بودن فاصله و تفاوت بسیار معناداری دارد. تاثیرگذاری و الهام‌بخش بودن چیزی به مراتب فراتر و گسترده‌تر از موفق بودن است.

نکته جالب اینکه در گزارش‌های رسمی این همایش می‌خوانیم که مهمانان یاد شده «به ایران آمده‌اند تا بدون رتوش رسانه‌های غرب صدای زنان ایرانی را بشنوند.» اما سوال این است که کدام رسانه مهم حتی به اندازه یک خبر کوچک به این همایش پرداخت؟ مساله فقط رسانه‌های خارجی نیستند. در داخل کشور خودمان حتی رسانه‌هایی که از نظر فکری نزدیکی بیشتری با دولت دارند هم با کم توجهی و یا حتی بی‌توجهی از کنار این همایش گذشتند.