سلمان بن عبدالعزیز، پادشاه ۸۷ ساله و محافظهکار سعودیها مایل بود در شرایطی که هنوز سرنوشت فلسطینیان معلوم نیست، هرگونه پیشنهاد علنی را به اسرائیل بدهد.
سعودیها مدتهاست که حامی طرح صلح عربی سال ۲۰۰۲ هستند؛ طرحی که تصریح میکند عادیسازی تنها پس از آن ممکن خواهد بود که اسرائیل سرزمینهایی را که در جنگ ۱۹۶۷ فتح کرده و اجازه میدهد فلسطینیان آنجا موطنی تشکیل دهند، تخلیه کند.
بحرین و امارات متحده عربی در سال ۲۰۲۰ توافق کردند که به طور رسمی با اسرائیل ارتباط بگیرند. بعید به نظر میآید که این مهم بدون حمایت ضمنی عربستان انجام پذیرفته باشد.
فیصل بن فرحان، وزیر امور خارجه عربستان سعودی در ماه ژوئن گفت: «ما معتقدیم که عادیسازی به نفع منطقه است و برای ما نیز منافع قابل توجهی خواهد داشت.»
در این میان بایدن نیز از ترس از بینرفتن جایگاه امریکا در خاورمیانه بار دیگر به ارزیابیِ دوباره موضع خود پرداخته است. از زمان حمله روسیه به اوکراین او نتوانسته است تولیدکنندگان نفت منطقه را وادارد که با اتخاذ یک سیاست انرژی به کشورهای غربی کمک کنند قطع روابط خود با روسیه را جبران نمایند.
در این میان چین نیز دستِ پیش را گرفته و با میانجیگری در روابط ایران و عربستان، جایگاه امریکا را به سرقت برده است.
دستیابی به توافق میان اسرائیل و عربستان، بخشی از استراتژی گستردهتر امریکا برای تجدید قوا و تقویت اتحاد خود با سعودیها، آن هم در شرایطی خواهد بود که امریکا بار دیگر به دنبال توافقی با ایران برای محدودسازی برنامه هستهای این کشور در ازای کاهش تحریمها برآمده است.
واقع امر اینکه بهبود روابط عربستان سعودی با اسرائیل اهدافی دوگانه دارد.
بنیامین نتانیاهو هیچگاه سعی نکرده تمایل خود را برای نخستوزیری اسرائیل پنهان کند. او در سِمت نخستوزیری خواهد توانست امضاکننده معاهدهای با یکی از قدرتهای بزرگ جهان عرب باشد.
این اتفاق بزرگ ممکن است مخالفت او با توافق امریکا و ایران را نیز [که به ظن اسرائیل به زودی قادر به دستیابی به سلاح هستهای خواهد بود] کاهش دهد. نتانیاهو در میان جمهوریخواهان امریکا ارج و قرب بالایی دارد و حضورش در رأس قدرت به بایدن کمک میکند که توافق با ایران را به دشمنان داخلی خویش بفروشد و در حالی که تنها یکسالونیم به انتخابات ریاستجمهوری امریکا باقی مانده است، او خواهد توانست آن را به عنوان کودتایی بزرگ در سیاست خارجی جا بزند.
با این وجود موانع تحقق چنین رابطهای کماکان پابرجاست. ولیعد، موسوم به محمدبنسلمان، فهرست بلندبالایی از توقعات را از ایالاتمتحده دارد. از تأمین سیستمهای تسلیحاتی پیشرفته و حمایت امریکا از برنامه هستهای غیرنظامی گرفته تا یک معاهده دفاع استراتژیک که پشتیبان آن تضمینهایی خواهد بود که ایالاتمتحده هیچ تمایلی به اعطای آنها ندارد.
اما حتی در صورت برآوردهشدن این خواسته نیز باز مسئله فلسطین حلناشده باقی میماند و اسرائیل باید در این مورد رضایتی بیش از صرفاً یک لبیکگفتن ساده داشته باشد که در نهایت بتواند سعودیها را راضی کند.
این خبر تکمیل میشود
هشدار جدی پزشکان و متخصصان عفونی
بررسی دو گروه فیکنیوز
مرز حریم خصوصی و عرصه عمومی کجاست؟
اینفوگرافیک