«اگر حماس حمله نمی کرد...»، «اگر ۷ اکتبر اتفاق نمیافتاد...»، « یادمان بماند چه کسی جنگ را آغاز کرد...»؛ کافی است در جمعی دوستانه یا در یکی از شبکههای اجتماعی، در حمایت از مردم غزه چیزی بگویید یا مطلبی منتشر کنید تا بلافاصله، یکی از این جملهها را مثل سیلی توی صورتتان بکوبند.
جملاتی که در ظاهر، گوینده یا نویسندهاش را انسانی منطقی و اهل حساب و کتاب معرفی میکند اما در واقع دچار مغلطهای بزرگ است. مغلطهای که در گام نخست، از مسیر رسانههای غربی و عمدتا مورد حمایت دولتهای ایالت متحده و اسراییل به شبکههای اجتماعی نیز سرایت کرد و به همین دلیل، به طور طبیعی با واقعیات تاریخی همخوانی ندارد. در این گزارش، سعی میکنیم تا به چند جنبه از این مارپیچ رسانهای بپردازیم.
تقلیل دادن علت کشتار و نسلکشی ارتش اسراییل در غزه به حمله حماس به شهرکنشینهای اسراییلی در روز هفتم اکتبر امسال، نادرست است. در گام اول، میتوان به تاریخ رجوع کرد. بررسی وقایع ۱۵ سال اخیر در غزه، نشان میدهد که از آغاز سال ۲۰۰۸ تا ۱۹ ماه سپتامبر ۲۰۲۳، یعنی درست ۱۷ روز پیش از جنگ ۷ اکتبر، ۶هزار و ۴۰۷ فلسطینی، از جمله هزار و ۴۳۷ کودک در اثر حمله نیروهای اسراییل کشته شدند. ۳هزار و ۲۱۲ تن از تعداد، در اثر حملات هوایی و باقی از طریق عوامل دیگر مثل شلیک مستقیم با اسلحه، شلیک گلولههای ساچمهای یا زندهزنده سوزانده شدن کشته شدند. در این بازه زمانی، ۵۵ فلسطینی به دست شهرکنشینهای اسراییلی به قتل رسیدند. درگیریها در سالهای ۲۰۰۸، ۲۰۰۹ و ۲۰۱۴ بیشترین تلفات جانی را توسط اسراییل به فلسطینیها تحمیل کرده است.
در بازه مشابه، ۱۵۲هزار و ۵۶۰ فلسطینی از جمله ۸ هزار و ۹۵۳ زن و بیش از ۳۰هزار کودک در اثر حملات ارتش و شهرکنشینهای اسراییلی، با سلاحهایی مثل گازهای فلفل، گلولههای ساچمهای و جنگی زخمی شدهاند. ۲هزا رو ۵۸۶ نفر از این تعداد تنها توسط شهرکنشینهای به ظاهر غیرنظامی اسراییل زخمی شدهاند.
همه این تلفات مالی و جانی، در بازه پانزده سالهی پیش از حمله هفتم اکتبر حماس به فلسطینیها تحمیل شده است.
در مرحله بعدی، تقلیل همه چیز به وجود یا حضور حماس در غزه نیز مغالطهای مُسری است که این روزها در شبکههای اجتماعی به چشم میخورد. بسیاری از سخنرانها، روزنامهنگارها و مقامات رسمی و غیررسمی فلسطین، به درستی اشاره کردند که سابقه این خشونت، نه به ۷ اکتبر امسال، بلکه به حدود ۷۰ سال اشغالگری، پاکسازی قومی و نسلکشی برمیگردد. به زمانی که نه حماسی در آن منطقه وجود داشت و نه جنگ ۷ اکتبر ۲۰۲۳ اتفاق افتاده بود.
با این وجود، بیایید به روزهای بعد از تاسیس حماس، یعنی سالهای پس از ۱۹۸۷ بازگردیم. اطلاعات قابل استنادی از سالهای قبل از ۲۰۰۸ تا آن روز در دست نیست اما همه چیز پس از ۲۰۰۸ تا امروز با دقت تقریبا بالایی به ثبت رسیده است. به گزارش سازمان ملل، از آغاز سال ۲۰۰۸ تا ۱۹ ماه سپتامبر ۲۰۲۳، بیش از هزار نفر در کرانه باختری، یعنی در جایی که حماس حضور نظامی و حتی سیاسی ندارد، به دست اسراییلیها و از طریق شلیک مستقیم گلوله کشته شدهاند. در همین بازه، ۸۹هزار و ۵۳۴ نفر از اهالی کرانه باختری زخمی شدهاند.
در جنگ اخیر نیز، تعداد کشتههای فلسطینی در کرانه باختری، از ۷ اکتبر تا امروز به ۱۲۲ تن رسیده است. این آمار از آنجا قابل تأملند که نه حماس در کرانه باختری فعالیتی دارد و نه اهالی این منطقه دست به فعالیت مسحانه زدهاند. اوج فعالیت فلسطینیها در کرانه باختری، راهاندازی تظاهرات مسالمتآمیز خیابانی در اعتراض به کشتار در غزه است.
۲۵ روز از آغاز جنگ اخیر در غزه میگذرد. وزارت بهداشت فلسطین در غزه اعلام کرده که از ۷ اکتبر تا امروز، ۸هزار و ۵۲۵ فلسطینی، از جمله ۳هزار و ۵۴۲ کودک تحت حملات هوایی اسراییل کشتهشدهاند. تلفاتی که فلسطینیها در ۲۴ روز اخیر به جان خریدهاند، حدود ۱.۳ برابر مجموع تلفات در ۱۵ سال گذشته است.
تمام این آمار و ارقام، مربوط به جان و زندگی انسانهایی است که در طول همه این سالها، تحت کشتار، نسلکشی و آپارتاید، عمری را در غزه سپری کردهاند. آماری که به سادگی نشان میدهد مقصر دانستن شورش علیه این ستم و تقلیل کشتار بیسابقه به حمله حماس در ۷ اکتبر، نه از روی منطق بلکه تنها و تنها، خواسته یا ناخواسته، در راستای مشروعیت بخشیدن به اشغالگری اسراییلیها و نسلکشی در غزه است.
ویدیو:
سرنوشت دختر علوم تحقیقات
در دارالخلافه با بهزاد یعقوبی
مرز حریم خصوصی و عرصه عمومی کجاست؟