هرچند همچنان آمار دقیقی از حضور اتباع افغانی در ایران وجود ندارد، اما بر اساس تازهترین دادههای مرکز آمار ایران از جمعیت مهاجران رسمی در سال ۱۴۰۲، بیش از ۹۷ درصد مهاجران مقیم ایران، افغانی هستند و تعداد مجموپع اتباع به نزدیک ۱۰ میلیون رسیده است.
مسئلهای که اخیرا بسیار مورد بحث قرار گرفته تعداد بیش از اندازه آنها نیست، بلکه حضور اتباع خارجی در عرصههای مختلف فرهنگی و اجتماعی از جمله ورزش است. ورود گسترده اتباع به عرصه ورزش موجب شده که آنها در سالهای اخیر در رشتههای ورزشی مختلف تیم تشکیل دهند و به عنوان نمایندگان افغانستان، در ایران فعالیت حرفهای داشته باشند.
روز دوشنبه تصاویر و ویدیوهایی از تمرین و مسابقات دوستانه یک تیم فوتبال افغانی با عنوان «اتک انرژی» در ورزشگاه «امام رضا» منتشر شد. «اتک انرژی» افغانستان در حالی در ورزشگاه امام رضا مشهد تمرین و بازی میکند که «تیم ملی» و دو تیم «استقلال و پرسپولیس»، درحالی که آماده بازیهای لیگ برتری و مسابقات آسیایی هستند؛ به دلیل عدم پرداخت مبلغ تعیینشده از سوی سازمان ورزش و جوانان خراسان رضوی، نتوانستند از این استادیوم استفاده کنند. زمانی که خبر ممنوعیت ورود تیم ملی به ورزشگاه «امام رضا» مشهد آمد، این موضوع بیش از پیش موجب نگرانی شد و بحثهای زیادی به راه انداخت. این پرسش همچنان به قوت خود باقی است که مهاجران بر اساس چه قانونی میتوانند در ایران با نام کشور خود تیم ورزشی تشکیل دهند؟
تمرینات تیمهای مختلف ورزشی کشور افغانستان در ورزشگاهها و سالنهای ورزشی ایران در حالی صورت میگیرد که میزبانی مسابقات باشگاهی و ملی تیمهای ایران همچنان مسئله است. اما حضور گسترده آنها تنها به یک تیم فوتبال ختم نمیشود. براساس گزارشها مهاجرین افغانی در ۳۲ رشته ورزشی در ایران فعالیت میکنند اما در رشتههای ورزشی گروهی مانند فوتبال، فوتسال، هندبال و والبیال تیم تشکیل داده و در ایران با پرچم کشور افغانستان راهی مسابقات میشوند. نکته دیگر اینجاست که تنها ایران این اجازه را به مهاجرین افغانی داده تا آنها بتوانند با هزینههایی که ایران برای آنها پرداخت میکند، با نام کشور خود به مسابقات روند. این در صورتی است که با توجه به جستوجوها هیچ کشور دیگری حاضر به انجام چنین عملی نیست.
همه اینها زمانی اتفاق افتاد که ورزشگاه آزادی به دلیل تعمیرات، آمادگی میزبانی از دو تیم اصلی پایتخت را نداشت. ورزشگاه تختی هم که از آن به عنوان ورزشگاه جایگزین نام برده شده بود، امکان میزبانی این دو تیم را نیافت. در این شرایط، ورزشگاه امام رضا بهعنوان معتبرترین ورزشگاه و نخستین ورزشگاه سرپوشیده ایران، برای میزبانی به تیم ملی و تیمهای استقلال و پرسپولیس معرفی شد. ورزشگاه امام رضا، اما نتوانست میزبان خوبی برای ورزشکاران ایرانی شود؛ که آن هم با توجه به شرایط پیش آمده، ورزشگاه از ورزشکاران ایرانی خالی شد. گفته میشود آستان قدس رضوی به عنوان مجموعه متولی این ورزشگاه و مدیر کل ورزش و جوانان استان، برای میزبانی مبلغی بیش از یک میلیارد تومان درخواست کرده بودند که فدراسیون فوتبال از پرداخت این مبلغ سر باز زد.
رقم بالای اجاره ورزشگاه «امام رضا» آنقدر بالا بوده که صدای «مهدی تاج»، مدیر فدراسیون فوتبال را که خود یکی از عوامل رخ دادن این اتفاق بود هم درآورد. تا جایی که او در انتقاد به این رقم گفته: «من نمیدانم استادیوم امام رضا که برای کشور ساخته شده، چه کسی قرار است در آن بازی کند؟ آستان قدس یک رقمی را گفت که برای من خیلی عجیب بود».
حالا اما بنظر میرسد که مشخص شده چه کسی قرار است در این ورزشگاه بازی کند؛ تیم «اتک انرژی» افغانستان. هرچند «علیرضا تاج فیروز»، مدیرکل ورزش و جوانان استان خراسان رضوی، این خبر را تکذیب کرد، اما همچنان کسی نمیداند درخواست هنگفت مسئولان استان خراسان رضوی از فدراسیون فوتبال، مشمول همه تیمها میشود یا برای تیمهای ورزشی افغان استثنا قائل میشوند. افزون بر این، مشخص نیست که تیم اتک انرژی افغانستان با چه مبلغی توانسته در ورزشگاه امام رضا تمرین و مسابقات دوستانه برگزار کند. از سویی دیگر، ورزشگاه امام رضا، زیر نظر مجموعه آستان قدس رضوی فعالیت میکند. با توجه به این موضوع، مشخص نیست که آیا اصلا آستان قدس به عنوان یک نهاد دولتی اجازه انجام چنین کاری را دارد یا خیر.
اکنون نه تیم ملی ایران و نه تیمهای باشگاهی پرطرفدار مثل پرسپولیس و استقلال، ورزشگاه استانداردی در سطح بینالمللی ندارند. با این حال، اما نخستین ورزشگاه سرپوشیده ایران در اختیار یک تیم افغانی قرار گرفته است. پرسش دیگر نیز اینجاست که تیمهای افغانی بر چه اساسی امکانات تمرینی در ایران را دریافت میکنند و سپس با پرچم افغانستان در مسابقات مختلف شرکت میکنند؟ پرسشی که مسئولان وزارت ورزش دولت چهاردهم باید به آن پاسخ دهند.
ویدیو:
سرنوشت دختر علوم تحقیقات
در دارالخلافه با بهزاد یعقوبی
مرز حریم خصوصی و عرصه عمومی کجاست؟