رونق هالووینی در بازار | چند می‌گیری بترسونی؟!

سال ۹۱ هالووین گرفتیم، یکی با لباس پلیس اومد، فکر کردیم کاستومشه ولی واقعا پلیس بود، یه ربع بعدش مأمور ریخت نصف بچه‌ها رو گرفت :‌))

این دو خط را کاربری در شبکه ایکس (توییتر سابق) نوشته است تا یکی از صدها و شاید هزاران ایرانی باشد که در طول ۱۰-۱۵ روز گذشته از مهمانی و پارتی و جشن و لباس و خاطره‌های هالووینی خودشان می‌گویند. همین الان اگر به خیابان‌های تهران و هر شهر دیگر ایران بروید و از بعضی رهگذرها درمورد هالووین بپرسید، این واژه به گوش خیلی‌هایشان غریبه است، آن‌را نشنیده‌اند و نمی‌دانند کاستوم هالووین همان لباس عجیب و غریب این جشن غیرایرانی و غیرعادی است.

اما وقتی کلمه‌ی «هالووین» را در گوگل، اینستاگرام و توییتر جستجو کنید، انگار زمان و مکان عوض می‌شود و به نتایج پرشماری می‌رسید. لینک‌های فروش و عرضه‌ی انواع محصولات، روش‌های جشن گرفتن، روش‌های تزئین خانه و مهمانی، روش آرایش و گریم و همین‌طور وسایل مختلفی که برای چنین جشنی لازم است و شاید شما هم از وجودشان بی‌خبر باشید، مثل:‌ کاستوم هالووین، کدو تنبل هالووین، ماسک هالووین، تزئینات هالووین، کیک هالووین، جاشمعی، آویز، بادکنک، گریم، ست آرایش، تم هالووین و...

اقتصاد هالووین از تهران تا سرعین و اهواز!

کسب‌وکارها و فروشگاه‌های مختلف، هالووین را بهانه کرده‌اند تا در این روزها به کار خود رونق بدهند. سایت‌های فروش بلیت و تور، مخاطبان را برای شرکت در جشن هالووین واقعی در ارمنستان و ترکیه ترغیب می‌کنند! دو کشوری که هیچ‌کدام سابقه یا دیرینه‌ای مرتبط با هالووین ندارند. فروشندگان لوازم آرایش، وسایل تزئینی و کادویی، تولیدکنندگان کیک و شیرینی، اسباب‌بازی فروشی‌ها، بعضی فروشندگان لباس، آنلاین‌شاپ‌ها و فروشندگان لوازم آرایشی بیشترین تبلیغات و فعالیت را دارند. 

برگزاری جشن هالووین می‌تواند خیلی گران تمام شود، خصوصا اگر بخواهید برای خودتان و مهمان‌ها سنگ تمام بگذارید. مثلا کیک را از قنادی‌های معروف سفارش بدهید، تزئینات جذاب‌تر و غیرعادی‌تر بخرید و آبنبات و شکلات را در بسته‌بندی هالووینی قرار دهید. اگر میزبان نباشید و به مهمانی دعوت شوید باز هم باید به هزینه‌ها فکر کنید خصوصا اگر دنبال لباس‌هایی باشید که هم ترسناک باشد، هم خاص و بدون تکرار و بعدا بتوانید با عکس‌هایتان در اینستاگرام و توییتر لایک بگیرید. غیر از این‌ها باید هزینه‌ی آرایش مو و گریم صورت هم هست.

قیمت کیک هالووین در یکی از قنادی‌های معروف تهران کیلویی ۵۹۰ هزار تومان است. در سایت یک برند دیگر با توجه به نوع کیک، قیمت‌ها از کیلویی ۲۶۰ هزار تومان شروع می‌شود و تا ۷۸۰ هزار تومان می‌رسد. روزهای پایانی هفته و شب هالووین نمی‌توانید کیک فنجانی یا کوچک (کاپ کیک) هالووینی در قنادی‌ها یا شیرینی‌فروشی‌های معروف پیدا کنید، روی سایت هم موجود نیست.
قیمت کدو تنبل هالووین بسته به اندازه‌ی آن بین ۳۵۰ تا ۵۵۰ هزار تومان است. شاید برای پیدا کردن کدوی هالووین به مشکل نخورید چون تمامی سایت‌های فروشگاهی معروف آن‌را عرضه کرده‌اند؛ کدوی تزئینی و پلاستیکی هم موجود و قیمت آن با کدوی طبیعی تقریبا برابر است.

هزینه‌ی تزئینات به خیلی چیزها بستگی دارد، مثل این‌که چه ابزار و وسایلی انتخاب می‌کنید، از کجا می‌خرید، چند نفر مهمان دارید، سلیقه‌تان چیست؟ و... از بادکنک‌های ساده با رنگ سیاه، نارنجی و زرد با طرح‌های هالووینی ۵۶ هزار تومانی هست تا بادکنک‌های هلیومی خاص که پکیج آن تا ۱ میلیون و ۲۰۰ هزار تومان هم می‌رسد. جاشمعی، آویز، عروسک، کیسه‌ی آب‌نبات و... بعضی وسایل دیگری هستند که بدون آن‌ها نمی‌توانید بین خیل هالووینی‌ها حرفی برای گفتن داشته باشید. برای این موارد هم باید بین چند صد هزار تومان یا اگر مهمانی بزرگ و لوکس است تا چند میلیون تومان هزینه کنید.
قیمت لباس یا به قول هالووین‌بازها کاستوم هالووین به خیلی چیزها بستگی دارد، فرقی نمی‌کند لباس کودک می‌خواهید یا بزرگسال، می‌توانید انتخابی بین ۲۰۰-۳۰۰ هزار تومان تا چندین میلیون تومان داشته باشید. 

نقاب‌ (ماسک) هالووین هم مثل لباسش تنوع طرح و جنس و البته قیمت دارد. این‌جا هم پای برند و شهرت مطرح است، مثلا اگر بخواهید جوکر یا زامبی شوید و نقابی باکیفیت بخرید باید برای بالای ۱-۲ میلیون تومان پول بدهید ولی سایت‌های اسباب‌بازی نقاب جیغ و جادوگر و اسکلت ۲۰۰ هزار تومانی هم دارند که حالا به اسم هالووین بهتر فروش می‌روند. گوشواره، گردنبند، انگشتر، سنجاق سر، دستبند و انواع آویزهای سر و دست و مو هم با طرح‌های هالووینی تولید و عرضه‌ شده‌اند، دخترانه و پسرانه.

بساط آرایش و گریم مو و صورت هم به راه است. فرقی نمی‌کند اسلامشهر و اطراف تهران زندگی کنید یا زعفرانیه و در برجی بلند یا حتی در شهرهای دیگر. هر چند اولین جشن‌های هالووین در محله‌های شمال شهر تهران برگزار می‌شد، حالا بخشی از طبقه‌ی متوسط و طبقه‌ی مرفه در شهرهای مختلف سراغ آن رفته‌اند. مثلا یک آموزشگاه زبان انگلیسی در شهری مذهبی برای پنجشنبه (کودکان زیر ۹ سال) و جمعه‌ (کودکان بالای ۹ سال) جشن دو زبانه‌ی هالووین برگزار می‌کند. لازم نیست شاگرد خودشان باشید، ورودی ۳۸۵ هزارتومان است. بچه‌ها از ساعت ۵ تا ۸ در جشن هستند تا بازی کنند، شاد باشند و انگلیسی هم یاد بگیرند. موسسه قول می‌دهد چند مربی مراقب بچه‌ها هستند و لازم نیست والدین نگران باشند. یا یک آژانس مسافرتی در آذربایجان، جشن هالووین را به تور ۲ روزه سرعین خود اضافه کرده است. در روز‌های بی‌رونقی خیلی از بازارهای ایران، بعضی صاحبان کسب‌وکار وارد بازی شده‌ و خدمات خود را هالووینی کرده‌اند. 

هالووین از کی به ایران آمد؟

قدمت وارد شدن هالووین و جشن‌های آن بین جوانان و خانواده‌های ایرانی کمتر از ولنتاین است ولی بیراه نیست اگر بگوییم مسیر ورودش با جشن‌های کریسمس و خرس و شکلات‌های ولنتاین هموار شد. کریسمس و آغاز سال نوی میلادی، گستردگی و پراکندگی زیادی در جهان دارد و هم‌وطنان ارمنی واسطه‌ی آشنایی ایرانیان مسلمان با این جشن بودند. ولنتاین (یا روز عشق) هم تقریبا جهانی شده و چند سالی است دیگر برای ایرانی‌ها غریبه نیست. اما هالووین، حتی برای خود غربی‌ها و مسیحیان جشنی محدودتر بوده و هست، هرچند ریشه و پیشینه‌ی آن به ایرلند و انگلستان برمی‌گردد، بیش از هر چیزی با فرهنگ و فیلم‌های آمریکایی به کشورهای دیگر معرفی شده و سرایت کرده است.

به نظر می‌رسد اولین بار با انتشار عکس‌هایی از جشن هالووین در خیابان فرشته‌ی تهران، خبرساز شد و توجه رسانه‌ها و البته پلیس و نهادهای نظارتی را جلب کرد. سایتی به اسم «ندای انقلاب» عکس‌ها را مردادماه ۱۳۹۰ منتشر کرد و نوشت: «این جشن زیر گوش مسئولین رخ داده است! تصاویری که می‌بینید گوشه‌ای از انحطاط فرهنگی حاکم بر جامعه است ... به گزارش ندای انقلاب تصاویر مربوط به جشنی موسوم به هالووین است که در تهران خیابان فرشته برگزار شده و در آن جمعی جوان .... به تأسی از برگزارکنندگانِ غربیِ این جشن، انواع و اقسام فسق و فجور را در این محفل شیطانی انجام دادند!»
سایت‌های دیگر هم عکس‌ها را همراه یا بدون متن را منتشر کردند و این بازنشرها مدت‌ها ادامه داشت ولی احتمالا عکس‌ها حدود یک سال قبل‌تر و پاییز ۱۳۸۹ گرفته شده بودند چون زمان هالووین آبان‌ماه است، نه مرداد یا شهریور. هالووین یک جشن مذهبی است و ربطی به شیطان و شیطان‌پرستی ندارد ولی لباس‌ها، آرایش و گریم باعث شده بود نویسندگان این سایت و رسانه‌های مشابه، آن‌را شیطانی بدانند. پس از آن هرازگاهی خبر دستگیری چند دختر و پسر در پارتی مختلط هالووین همراه یکی یا تعدادی از عکس‌های یادگاری چند جوان با لباس‌های غیرمعمول منتشر می‌شد.

فرق هالووین ایرانی چه فرقی با بقیه دنیا!

شاید همین خبرها هم در آشنا شدن نام هالووین و ویژگی‌های جشن و مهمانی‌های آن برای چشم و گوش ایرانی‌ها مؤثر بود. کم‌کم گفتن و شنیدن از هالووین بیشترو تعداد جشن‌ها آن‌قدر زیاد شد که حالا علاقه‌مندان به جشن‌های غربی از چند روز قبل به استقبال هالووین می‌روند و حسابی برایش تدارک می‌بینند.
امسال هم کاربران شبکه‌های اجتماعی عکس‌هایی از لباس، ماسک و آرایش خود را به اشتراک گذاشته‌اند، بعضی خاطرات‌شان را می‌نویسند، عده‌ای برای جشن و مهمانی پیش‌رو‌ هیجان دارند و بعضی هم هالووین را سیاسی یا جغرافیایی کرده و به ویژگی‌های زندگی ایرانی ربط داده‌اند، مثل این نوشته‌ها:

جوون ایرانی هالووین رو جشن نمیگیره، زندگیش میکنه.
هالووین مال ممالک آرام و بی هیجانه!  نه برای ما که هر روز پر از هیجان و ترشح آدرنالین هستیم.

یکی از کاربران سال گذشته عکسی از ترک‌های پل تاریخی خواجوی اصفهان به اشتراک گذاشته و نوشته بود:
هالووین واقعی!
#فرونشست_اصفهان #زاینده_رود

کاربری با عکس‌های به نسبت قدیمی، خاطره‌اش از اولیه مهمانی هالووینی را این‌طور نوشته:
سال ۹۱ هالویین گرفتیم، یکی با لباس پلیس اومد، فکر کردیم کاستومشه ولی واقعا پلیس بود، یه ربع بعدش مأمور ریخت نصف بچه‌ها رو گرفت :‌))

کاربر دیگری به شیوه‌ی معرفی و تبلیغ فیلم «به وقت شام» اشاره کرده بود:
هالووین فقط اون‌جا که حاتمی‌کیا برای تبلیغ فیلم [ت...ش] داعش فیک انداخت تو پاساژ مردم رو بترسونه!

در حالی‌که یک کاربر ساکن اروپا نوشته بود: شاید باورش براتون سخت باشه ولی اینقدر که ایرانی‌ها هالووین رو جدی میگیرن، اروپایی‌ها نمیگیرن.
یک نفر دیگر جوان‌ترها را توصیه به شادی و جشن کرد:
تا جوونید جشن‌هایی مثل هالووین رو بهونه کنید جشن بگیرید، استایل بزنید، عکس بگیرید خاطره بسازید، وقتی مثل من پیر بشید با خودتون میگید این دیگه چه ...شریه و تن به پوشیدن کاستوم نمیدین.

به گفته‌ی یکی از توییتری‌ها «کاستوم تراز اونه که ترسناک بودن رو فدای جذابیت نکنه» ولی به نظر می‌رسد برای دختر و پسرهای ایرانی جذاب بودن و به چشم آمدن در جشن هالووین مهم‌تر است و عجیب نیست اگر یکی از دغدغه‌های اصلی‌شان همین باشد. هالووین برای کشورهای مبدأ یک جشن قدیمی و وابسته به آیین‌های سنتی و مذهبی است که ریشه در فرهنگ و اساطیرشان دارد ولی این‌جا، یک مراسم وارداتی و بهانه‌ای برای مهمانی و به قول برگزارکنندگان «پارتی» است.