محمدرضا نیکنژاد کارشناس آموزشی در گفتگو با فراز مطرح کرد:
گسترش جرائم از دل مدرسه شکل نگرفته است
به تازگی معاون عملیات سازمان اطلاعات پلیس تهران بزرگ درباره ظهور و بروز «اشرار نوپدید» در جامعه توضیحاتی را ارائه کرد؛ او به نقش دستگاههای متولی آموزش و تربیت جوانان و نوجوانان در پیشگیری از شکلگیری «اشرار نوپدیده» اشاره کردهاست.
«سرهنگ سعید راستی» معاون عملیات سازمان اطلاعات پلیس تهران بزرگ در گفتگو با ایلنا گفت: معیار ما برای اعلام نظر درباره کنترل اشرار و اراذل و اوباش، آمارهایی است که از کاهش یا افزایش میزان وقوع جرایم خشن و کنترل و دستگیری اراذل و اوباش به دست میآوریم. بر همین اساس، خوشبختانه طبق آمارهای رسمی پلیس، میزان وقوع جرایم خشن در سطح تهران بزرگ در سال ۱۴۰۲ نسبت به سال ۱۴۰۱ حدود ۲۸ درصد کاهش یافته است. از نظر پلیس حتی وقوع یک مورد جرم خشن در تهران و دیگر شهرهای کشورمان زیاد است و به همین دلیل، فراجا تا دستگیری تمام اشرار خطرناکی که مرتکب جرایم خشن میشوند یا در سطح محلهها ایجاد رعب و وحشت میکنند، از پای نخواهد نشست و برخورد قاطعانه با اراذل و اوباش را ادامه میدهد. راستی همچنین با اشاره به ظهور برخی «اشرار نوپدید» در سطح تهران گفت: متاسفانه برخی جوانها که خودشان سابقه شرارت ندارند، اما فریب اراذل و اوباش قدیمی را خوردهاند و راه خطرناک ارتکاب به جرایم خشن را برای زندگی خود انتخاب کردهاند، جزو اشرار نوپدید محسوب میشوند. البته همین افراد هم در کنترل پلیس قرار دارند. این مقام انتظامی ادامه داد: اگرچه اشرار نوپدید سابقهای ندارند، اما از روی ناآگاهی و فریبخوردگی قمه به دست میگیرند و در سطح محلهها اقدام به ایجاد رعب و وحشت میکنند یا در نزاعهای گروهی به اشرار دیگر ضرب و جرح وارد میکنند یا حتی ممکن است اشرار دیگر یا حتی شهروندان عادی را به قتل برسانند؛ البته همه این اشرار دستگیر میشوند و در صورت لزوم، مورد قصاص قرار میگیرند. وی در پایان تصریح کرد: لازم است که دستگاههای متولی آموزش و تربیت نوجوانان و جوانان، پیش از این که افراد جوان با اشرار خطرناک و قدیمی دمخور شوند و تحت تاثیر آنان قرار گیرند، این افراد را هدایت و حمایت کنند و از به وجود آمدن اشرار نوپدید در سطح جامعه جلوگیری کنند.
در شرایطی که بسیاری از کارشناسان حوزه آموزش نسبت به کیفیت آموزش هشدار میدهند و مسائل معیشتی معلمان از دغدغههای اساسی آنها است؛ چگونه میتوان انتظار داشت دستگاهای متولی آموزش و تربیت از شکلگیری «اشرار نوپدید» جلوگیری کنند؟ به عبارتی دیگر اصلا چنین امکانی در کشور ما برای آموزش و پرورش فراهم است؟ نهادهای متولی آموزش و پروش در خصوص مسائل تربیتی و جلوگیری از شکلگیری ناهنجاریها نقش بسزایی دارند؛ اما فراهم بودن بستر ایفای این نقش موضوعی است که روزنامه اینترنتی فراز در گفتگو با محمدرضا نیک نژاد کارشناس آموزشی به آن پرداخته است.
وظایف ذاتی آموزش و پرورش
محمدرضا نیک نژاد کارشناس آموزشی در این خصوص به روزنامه اینترنتی فراز گفت: «نخست باید به این سوال پاسخ دهیم که آیا از وظایف ذاتی آموزش و پرورش است که متولی جلوگیری از بروز جرائم در سطح جامعه باشد؟ آموزش و پروش میتواند در این زمینهها فعال باشد؛ اگر در کشور آموزش و پرورش بهینه داشته باشیم و شهروندان متعهد، اخلاقمدار، دلسوز و پایبند به قوانین تربیت شوند، در میان مدت و بلند مدت منجر به کاهش میزان جرائم در سطح جامعه میشود. اما جزو وظایف آموزش و پرورش نیست که با امکانات و ابزار موجود از وقوع جرائم جلوگیری کند. آموزش و پرورش یک نهادی است که باید پیگیر آموزش و پرورش دانش آموزان باشد و افزون بر مهارتهای آموزشی، مهارتهای اجتماعی را به دانش آموزان بیاموزد تا شهروندان خوبی باشند. در ساختار آموزش و پروش اصلا چنین وظیفهای در پیشگیری از جرایم تعریف نشدهاست و ابزار چنین فعالیتی نیز در اختیار این نهاد نیست.»
گرفتاریهای آموزش و پرورش
او ادامه داد: «اما اگر فرض کنیم جزو اهداف و وظایف آموزش و پروش باشد که از بروز «اشرار نوپدید» جلوگیری کند باید به این سوال پاسخ دهیم که چنین امکانی فراهم است؟ آموزش و پرورش در چند دهه گذشته گرفتاریهای زیادی از جمله کمبود بودجه، کمبود معلم، تراکم بسیار بالای کلاسها، ناکارآمدی در سطح وظایف ذاتی و دهها ایراد دیگر بوده است. در این شرایط آموزش و پرورش آیا توان این را دارد که از چنین اتفاقاتی جلوگیری کند. امروز واقعا تاثیر آموزش و پرورش، معلمان و حتی خانوادهها بر دانش آموزانم بسیار کم شدهاست، زیرا برنامهای برای تعامل دانش آموزان با فضای مجازی وجود ندارد. از سوی دیگر روند آموزش نیز به گونهای است که در میان دانش آموزان گریز و تنفر ایجاد میکند. حال اگر فرض کنیم درون مایههایی در محتوای درسی گنجانده شود که در جلوگیری از شکلگیری اشرار قرار بگیرند آیا این درونمایهها تاثیرگذرا هستند؟ مطالعات و تجربیات من نشان میدهد که چنین تاثیرگذاریای وجود ندارد.»
مدرسه جای تربیت مجرم نیست
این کارشناس آموزشی در ادامه تصریح کرد: «ریشه ایجاد جرائم به دلایل گوناگون سیاسی، اقتصادی، فرهنگی، خانوادگی و ... خارج از مدرسه است. مدرسه جایی نیست که خشونت و مجرم را به وجود بیاورد. در حالت کلی آموزش و پرورش مجرمپرور نیست البته میتواند با، اما و اگر زیادی در درازمدت نقش پیشگیری داشته باشد. اما آموزش و پرورش نمیتواند از تربیت مجرم جلوگیری کند بلکه صرفا با تربیت شهروند به معنای درست آن میتواند در این حوزه ایفای نقش کند. اما وضعیت کنونی گسترش جرائم از دل مدرسه شکل نگرفته است.»