پرتو کرمانشاهی، سرایش‌گر انسان معاصر

سپیده شمس

علی‌­اشرف نوبتی، معروف به پرتوکرمانشاهی، شاعری بود که مردم دوستش داشتند و از آنجا که هیچگاه به قدرت، اعتنا نداشت و مجیزگو و جیره­‌خوار نبود و خوی و خصلت آزادگی‌­اش را حفظ کرد، برای مردم‌، اسطوره‌­ای بود که در زمانه­‌ی عسرت هم می‌­شود آزاد ماند و سرخم نکرد.

علی اشرف نوبتی، متولد ششم مهرماه ۱۳۱۰ در کرمانشاه بود که دوران تحصیلش را در این شهر گذراند و به کار آزاد مشغول شد. او از شاعران دهه چهل است که در کنار دیگر رویکردهای تازه به شعر در دهه چهل، اوهم، نگاهی نو به غزل و  به­ خصوص شعر کردی کرمانشاهی داشت، شعرهایی که بسیاری اصطلاحات و تمثیل‌­ها و اشاره‌­های زبان کردی کرمانشاهی را در دل خود جای داده و با استفاده از فولکلورها و اصطلاحات محلی کردی، شعرهایش قرابت زیادی با مردم دارند واین یکی از رازهایی است که شعرهای او را در زمزمه و زبان مردم جاری کرده است.

او در شعرهایش، گاهی از اصطلاحات قدیمی و نه چندان رایج کردی استفاده کرد و همین کلمه‌­های از یاد رفته، تازگی آرکاییکی به شعرهای او داد.

 او در شعرهای کردی‌­اش، با  زبان مردم کوچه و بازار و اصطلاحات قدیمی کردی و فولکلورهای زبانی مردم کرمانشاه، شعرهایی نوشت که سال‌هاست زمزمه مردم است. شعرهای کوردی‌­اش را هم از زبان پروفسوری موسیقی­دان ساکن ایتالیا می‌­شد شنید هم در صدای آوازه خوانان دوره‌­گرد در کوچه‌­پس­کوچه‌های کرمانشاه و حتی در زمزمه درویشان تبرزین­ بر دست که هرزگاه سرگذری آواز سر می­‌دادند.

او به دو زبان فارسی و کردی شعر نوشته­ است. مجموعه اشعار او در کتابی به نام «کوچه‌باغی‌ها» در سال ۱۳۷۷ به همت محمدعلی سلطانی به چاپ رسید که  بعدها تعداد بیشتری شعر کردی و شعرهایی به لهجه کرمانشاهی به آن اضافه شد.  

از او به­‌عنوان یکی از مفاخر زنده کرد، در کنگره مشاهیر کُرد در سنندج، در سال ۹۸ تقدیر شد. از سال ۹۳، به پیشنهاد اهالی ادبیات در زادگاهش، کرمانشاه، روز ۲۷ اردیبهشت به نام اوست.

غزل کُردی «ئه‌ر شه‌وێ ده‌ر وا بکه‌ید و بۊده مێهمانم چه بوو» از پرتو کرمانشاهی توسط سیامک گوران استاد موسیقی دانشگاه رم به زبان ایتالیایی برگردانده شده است.