چرا تیتر زدیم امضای کری تضمین است؟

اگرچه ۱۸ ماه پوشش مذاکرات هسته‌ای توسط خبرنگاران ایرانی بسیار به چشم آمد، اما از تیر ۹۴ تا دی ۹۴ راند دیگری از کار بود که خیلی به چشم نیامد.  
به این تاریخ‌ها دقت کنید؛
۲۳ تیر ۹۴ روز نهایی شدن برجام،
۲۹ تیر ۹۴ تصویب قطعنامه ۲۲۳۱،
۹۰ روز بعد روز پذیرش توافق
۲۷ مهر آغاز اجرایی شدن توافق (شروع اقدامات مقدماتی)
۹۰ روز بعد زمان اجرایی شدن توافق
روز مختومه اعلام شدن پرونده پی ام دی
روز اجرای برجام که اتفاقا تاریخ آن در متن برجام نیامده بلکه بعد از تایید آژانس از اقدامات ایران و انجام اقدامات امریکا و اتحادیه اروپا طبق بند‌های برجام تعیین می‌شود.
طبق توافق طرفین، روز ۲۷ دی ۹۴ به‌عنوان روز اجرای برجام و اولین روز برداشته شدن تحریم‌های هسته‌ای ایران در نظر گرفته شد.

چرا این تاریخ‌ها را نوشتم؟ برای اینکه بدانید در فاصله شش ماهه تیر تا دی ۹۴ چه روز‌های پر التهابی بود. اعضای تیم مذاکره‌کننده همچنان در حال کار برای اجرایی شدن توافقی بودند که تیرماه به دست آورده بودند و هر تحرکی از سوی امریکا، اتحادیه اروپا و پنج کشور طرف مذاکره به دقت رصد می‌شد.
تیتر «امضای کری تضمین است» منتشر شده مربوط به اول دی ۹۴ روزنامه شرق است. همان روز‌هایی که همه برنامه ریزی‌ها صورت می‌گرفت تا مبادا اجرای برجام با تاخیر مواجه شود یا در آن خدشه‌ای وارد شود.

 گزارش اینطور شروع شده که «هر چه به اجرای برجام نزدیک‌تر می‌شویم اتفاقات غیر مترقبه بر سر راه اجرا بیشتر خود را نشان می‌دهد. جدیدترین اتفاق قانون جدید ویزا در امریکااست  که نگرانی‌هایی بر سر اجرای توافق ایجاد کرده است. اما عباس عراقچی رییس ستاد پیگیری اجرای برجام با توجه به نامه وزیر خارجه امریکا خطاب به ظریف معتقد است «این اطمینان برای ما به وجود آمده که اجرای قانون لغو روادید تاثیری بر اجرای برجام نمی‌گذارد. اگر تاثیری بگذاارد مکانیسم‌هایی در این زمینه پیش‌بینی شده است.»

بند بعدی گزارش کلیت ماجرا را روشن‌تر می‌کند «جمعه شب بود که باراک اوباما ریسس جمهوری امریکا با امضای مصوبه کنگره، طرح دشوار شدن راه ورود به امریکا برای اتباع چهار کشور ایران، سوریه، عراق و سودان را به قانون تبدیل کرد.

جالب اینجاست که مصوبه کنگره امریکا در قانون بودجه چنین بندی را آورده و رییس جمهور امکان وتوی بندی از آن را نداشته و تنها می‌توانست با کلیت آن مخالفت کند که اگر این کار را می‌کرد با معطل ماندن قانون بودجه کشور مواجه می‌شد.

در ادامه روایت تاریخی ماجرا این است که اتفاقا ظریف در راستای ابراز نگرانی از تاثیرگذاری این بند قانونی بر اجرای برجام به کری نامه داده‌است و او در پاسخ اطمینان داده که این قانون ویزا مشکلی برای اجرای برجام ایجاد نمی‌کند. نهایتا عباس عراقچی به عنوان راوی این ماجرا را روایت می‌کند.
این تیتر اگرچه از دی ۹۴ تا همین دیروز به محملی برای کوبیدن برجام تبدیل شد، اما نمونه جالبی از سواد مدعیان منافع کشور هم هستند که گویی یک بار متن یک گزارش نیم صفحه‌ای روزنامه را هم نخوانده‌اند، ولی مدعی خواندن متن ۴۰۰ صفحه‌ای برجام هستند.

نهایتا اینکه می‌توان به این تیتر از منظر ژورنالیستی ایراد گرفت که مثلا بهتر بود در روتیتر به قانون ویزا اشاره می‌شد، اما بعید است اگر حتی چنین روتیتری بود هم مدعیان راضی می‌شدند.  

تاکنون چند نوبت دیگر به عنوان نویسنده آن گزارش این موضوع را توضیح داده‌ام. حتی در جلسه محمدجواد ظریف با فعالان فضای مجازی که دوستی از جناح راست با همین تیتر به برجام توپید و ظریف گفت که من هیچ گاه چنین حرفی نزده‌ام، در مورد این تیتر توضیح دادم و همان روز در روزنامه شرق به تفصیل نوشتم و همکار دیگری هم ماجرا را در سایت عصر ایران توضیح داد.
روز گذشته در توییت کوتاهی همین موضوع را توضیح‌دادم، اکانتی برایم نوشته که «پس... و دروغ تیتر از شما بوده و حالا بعد از گذشت ۸ سال اعتراف می‌کنی».

باید برایش بنویسم اگرچه اولین بار نیست که گفته‌ام این گزارش را من نوشته‌ام، اما اگر قرار بر اعتراف است شما باید به چه چیز‌هایی اعتراف کنید؟
متاسفانه برجام از همان دور دوم مذاکرات در ژنو که گروهی دلواپسانه به اعتراضش نشستند بیش از اینکه به عنوان یک توافق بین‌المللی به آن نگاه شود مایه دعوای سیاست داخلی شد؛ آنهم از سوی کسانی که مدعی منافع ملی و نکشاندن پای سیاست خارجی به دعوای داخلی هستند.